#khu định cư Do Thái

Căng thẳng lại bùng phát. Người Palestine lại xuống đường và Israel cũng lại tiến hành những cuộc không kích vào Dải Gaza, nhắm đến những cơ sở quân sự của Hamas. Và, ở một diễn biến khác, giữa những đợt bão lốc mới, chính phủ Tel Aviv vẫn đang gấp rút thúc đẩy một tiến trình “hợp thức hóa” các khu định cư Do Thái, theo cách vô cùng khéo léo và tinh vi.

Mặc dù còn gây nhiều tranh cãi, song theo nhiều phân tích đánh giá, thỏa thuận thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) và Israel được ký kết vào một thời điểm lịch sử. Dù sẽ không đem lại hòa bình cho khu vực nhưng thỏa thuận này đánh dấu thay đổi quan điểm mang tính thế hệ về vấn đề Palestine.

Trước cuộc bầu cử Quốc hội tháng 4-2019, Thủ tưởng Israel Benjamin Netanyahu từng cam kết rằng nếu tái đắc cử ông sẽ bắt đầu mở rộng lãnh thổ Israel sang một số khu vực của Bờ Tây. Sau các cuộc đàm phán khó khăn, tháng 4-2020, một thỏa thuận khó khăn về chính phủ liên minh với lãnh đạo đảng Xanh - Trắng Benny Gantz được ký kết, tạo nên một hình thái hoạt động chính trị chưa từng có.

Kế hoạch thôn tính những phần đất chiếm đóng của người Palestine ở khu Bờ Tây sông Jordan của Israel đang gây lo ngại trong dư luận quốc tế về nguy cơ châm ngòi cho những bất ổn không chỉ xảy ra tại Israel mà lan ra cả khu vực Trung Đông.

Bằng việc công bố đảo ngược chính sách của mình đối với các khu định cư Do Thái mà Israel xây dựng ở Bờ Tây, nước Mỹ của đương kim Tổng thống Donald Trump đã và đang bảo đảm rằng những ước vọng hòa bình ở Trung Đông sẽ ngày càng trở nên mờ mịt, khi chính những đồng minh truyền thống cũng không thể tán đồng với họ được nữa.

Ngày nay, hiểm họa khủng bố có thể xảy ra ở bất cứ nơi đâu, cho dù là những xứ sở vốn nổi tiếng thanh bình. Không chỉ trông chờ vào lực lượng vũ trang, chính quyền các nước và các tổ chức quân sự đang hướng người dân vào kỹ năng đối phó với khủng bố.

Không chỉ bất hợp pháp, các khu định cư của Israel ở các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng (oPt) còn là mối đe dọa lớn nhất đối với sự ra đời của một Nhà nước Palestine độc lập, và do đó, đe dọa tới cả một nền hòa bình công bằng và lâu dài giữa người Palestine và Israel.

Vấn đề hai nhà nước Israel và Palestine tồn tại song song dường như đang đến khúc quanh mới sau khi Mỹ, vốn thường bênh vực cho nhà nước Do Thái, nay làm ngơ trước một nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ lên án các khu định cư Do Thái mà Israel xây trên phần đất chiếm đóng của Palestine. Chưa biết sự đột phá ấy có giúp dập tắt được lò lửa Trung Đông vốn cháy dai dẳng trong suốt nửa thế kỷ qua hay không, nhưng trước mắt tình hình bạo lực trong khu vực đã leo thang.

Hôm 23-12 (giờ địa phương), Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã thông qua nghị quyết yêu cầu Israel ngừng xây dựng các khu định cư tại vùng lãnh thổ chiếm đóng Palestine với 14 phiếu thuận trong HĐBA 15 thành viên. Mỹ trong một động thái hiếm hoi đã bỏ phiếu trắng, qua đó giúp LHQ lần đầu tiên kể từ năm 1979 thông qua được nghị quyết chỉ trích chính sách định cư của Israel.

Giao lộ Gush Etzion là nơi xảy ra khoảng chục vụ tấn công chết người vào những tháng gần đây. Cũng từ đó, giao lộ này trở thành biểu tượng của bạo lực đẫm máu giữa người Israel và người Palestine.