Những đường vân vàng không hoàn hảo

Thứ Năm, 28/07/2022, 10:42

Một ngày của thế kỷ 13, Tướng quân Ashikaga Yoshimatsu tuột tay đánh rơi chiếc bát uống trà yêu quý. Sự bối rối khiến ngài ra lệnh cho thợ “dán” các mảnh vỡ, nhưng nhanh chóng cảm thấy nuối tiếc vẻ đẹp ban đầu. Sau cùng, tìm tới một nghệ nhân, Tướng quân đã lấy lại cho mình sự tĩnh lặng trong tâm trí mỗi khi ngắm chiếc bát với những đường vân vàng rực rỡ.

Khoảnh khắc tan vỡ

Ashley Davis Bush nhìn vào chiếc bát màu xanh lục, đan chéo đường vân vàng óng ánh tạo nên bức vẽ trừu tượng ám ảnh thị giác. 20 năm tư vấn tâm lý, cô chưa từng nghĩ sẽ có ngày mình tìm thấy ý nghĩa của những rạn nứt, cho đến khi biết tới Mộc vàng - kỹ thuật cổ xưa của người Nhật sử dụng vàng để phục hồi đồ gốm bị nứt vỡ. Những món đồ tưởng chừng phải bỏ đi sẽ khoác lên mình diện mạo mới đặc biệt sau khi được “chữa lành” bởi đôi tay tài hoa của nghệ nhân. Ashley Davis Bush tin rằng, Mộc vàng, bằng cách làm nổi bật vết đứt gãy, là hiện thân của thẩm mỹ phương Đông nhằm tôn vinh sự không hoàn hảo.

1.jpg -0
Các mảnh vỡ được kết nối một cách tài tình với viền vàng, tạo nên những tác phẩm nghệ thuật đầy sáng tạo.

Quả thực, cuộc đời chúng ta là chuỗi ngày đan xen lẫn lộn cảm xúc. Sẽ có thời điểm chúng ta rơi vào bế tắc, đau khổ, chịu đựng tổn thất vì tan vỡ, vì mất đi hạnh phúc. Nhiều tháng sau khi ly hôn, Ashley Davis Bush cảm thấy cuộc đời như bao phủ một màn sương mù, không quá dày để che hết tầm nhìn của cô nhưng lại đủ khiến bản thân người phụ nữ từng trải thấy mỏi mệt. Gia đình chia cắt, chẳng khác nào bát đĩa vỡ tan trên sàn. Ashley Davis Bush đứng nhìn những mảnh vụn, nuối tiếc, tuyệt vọng, rồi lại khao khát quá khứ không thể trở lại.

Xã hội không hẳn khuyến khích mỗi người thể hiện cảm xúc tiêu cực, thậm chí chúng ta có xu hướng che giấu những vết thương tinh thần để không tỏ ra yếu đuối hoặc kém cỏi trong mắt người khác. Tuy nhiên, bát đã vỡ thì chẳng thể lành, Ashley Davis Bush hiểu rằng biến cố là khi chúng ta phải tạm dừng lại, tự mình cảm nhận nỗi đau. Con đường hàn gắn cảm xúc chỉ thực sự mở ra khi chúng ta chấp nhận cuộc sống đang đẩy mình vào tình thế lựa chọn: hoặc đi tiếp, hoặc dừng lại. Mộc vàng ngoằn ngoèo như tấm bản đồ kì lạ, cho ta ý niệm nào đó để bám víu, vượt qua mất mát.

Trong Điều không hoàn hảo, nhà tâm lý học Tây Ban Nha Tomas Navarro khẳng định, mặc dù hình dạng ban đầu của chiếc bát đã biến mất mãi mãi, nhưng thông qua thuật giả kim của Mộc vàng, bản chất vẻ đẹp tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Các mảnh vỡ của chiếc bát sẽ được nối lại một cách điệu nghệ với viền vàng, tạo nên đường sơn mài đem theo thứ ánh sáng khác thường. Ánh sáng ấy, trong tư duy của Tomas Navarro, là phép ẩn dụ cho thần linh, dẫn chúng ta đến cánh cửa của yêu thương, kết nối, lòng trắc ẩn và niềm tin trong những thời khắc nghịch cảnh nhất.

Khoa học cho rằng thực ra chẳng có thần linh nào hết, tất cả nằm ở ý chí của mỗi người. Chất keo dính bằng vàng tạo điểm tựa hoàn hảo để các vết nứt tìm đến với nhau, nhưng kết nối theo một cách hoàn toàn khác so với ban đầu. Chúng ta cần sự mới mẻ sau đổ vỡ, đó là bước tiến quan trọng trên con đường hàn gắn cảm xúc, mà Ashley Davis Bush miêu tả bằng cụm từ “sự chuyển dịch ánh sáng”. Trong chiếc bát của Ashikaga Yoshimatsu, các vết nứt vàng tạo ra một thứ gì đó độc đáo khiến Tướng quân kinh ngạc. Trên nền bát cũ nhiều kỷ niệm, ông thấy bóng dáng một cuộc sống mới, mạnh mẽ và rực rỡ hơn sau những vỡ vụn.

2.jpg -0
Can đảm đối mặt với những vết nứt cuộc đời là cách giúp chúng ta trưởng thành trong cuộc đời đầy bão tố.

Chất keo kết dính

Blooger Jen từng đặt câu hỏi: liệu chúng ta có thực sự mạnh mẽ như lý trí luôn thể hiện? Cô không đơn thuần coi Mộc vàng như thuật giả kim, mà thực sự là một hành trình kiếm tìm bình yên. Những vết nứt trở nên đẹp đẽ khi được hàn gắn gợi nhắc cho chúng ta cách tôn trọng chính mình. Không chỉ là hình thức nghệ thuật đầy sáng tạo, Mộc vàng mở rộng triết lý không có gì trên đời là vĩnh hằng. Mọi sự tất thảy đều vô thường và đôi lúc dở dang. Cuộc đời không ai lành lặn, sẽ có những vết sẹo hằn lên dấu thời gian, và chúng ta cần phải biết ơn những trải nghiệm đem lại bài học đắt giá. Ấy là, yêu lấy những gì không vẹn toàn, chấp nhận nứt vỡ như một phần tất yếu của cuộc sống.

Thời điểm người chồng cũ nói câu đoạn tuyệt dừng lại, trái tim Ashley Davis Bush như vỡ vụn. Con đường hàn gắn cảm xúc của cô không hề dễ dàng như nối hai mảnh gốm vỡ, nhưng “Nhật ký ngày trở lại” nhắc đến sự mạnh mẽ của người mẹ đơn thân lấy cảm hứng từ chính nghệ thuật Mộc vàng. Theo thời gian, chúng ta bắt đầu xây dựng lại cuộc sống của mình, dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn cho người thân, quay về guồng làm việc thường nhật để thanh toàn các hóa đơn hàng tháng. Có thể nỗi đau vẫn còn đó, chúng ta cho phép bản thân được khóc, lướt trên những làn sóng cảm xúc để tiến về phía trước, tạo nên cuộc đời mới như chiếc bát ánh vàng.

Có người góa phụ, ám thị bản thân thật khốn khổ, không thể tiếp tục cuộc sống sau sự ra đi đột ngột của chồng. Tư duy chối bỏ hạnh phúc, chìm trong “thế giới bóng tối” và không dám đối diện với sự thật. Nhưng một người khác, hướng đến “sự chuyển dịch ánh sáng”, giữ trong lòng kỷ niệm đẹp nhất và luôn biết ơn vì những năm tháng tuyệt vời bên nhau. Hai con đường ngược hướng, tạo ra chuỗi ngày đau khổ, hoặc dẫn đến cánh cửa tự do. Tomas Navarro nhắc lại “Câu chuyện hai góa phụ”, để khích lệ độc giả hướng đến ánh sáng chứ không phải bóng tối, yêu thương chứ không phải nỗi đau. Khi ấy, can đảm đối mặt với những vết nứt cuộc đời là cách giúp họ trưởng thành trong cuộc đời đầy bão tố.

Chiếc bát dạ quang

Sinh ra ở cõi đời này, trải qua biết bao thăng trầm, cuộc đời con người chẳng khác nào một cái bát vỡ. Những vấp ngã, tổn thương trở thành vết sẹo đi mãi suốt cuộc đời, nhưng nếu biết hàn gắn, tô vẽ cho chúng thoát khỏi sự đau buồn, thì những vết sẹo đó khiến chúng ta trở nên mạnh mẽ hơn trước. Sự biến đổi không chỉ là việc đưa các mảnh vỡ của cuộc sống trở lại với nhau, mà còn là sự tái tạo toàn bộ bản thân bên trong một kiệt tác hoàn toàn mới.

Jen đã sống 296 ngày hạnh phúc trước khi người yêu qua đời vì bạo bệnh. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi, chàng trai đã đem đến cho cô ý nghĩa cuộc đời, được sống trong tình yêu thương, thấu hiểu những cảm xúc đa chiều nhất của loài người. Thật khó để nghĩ rằng chúng ta có thể mạnh mẽ trong nghịch cảnh, bởi lẽ con người là những sinh vật giàu cảm xúc. Jen không trốn chạy khỏi sự tuyệt vọng, mà ôm lấy nỗi đau, nghĩ về những tro bụi cuối cùng của tình yêu giờ chỉ còn lại trong hồi ức.

Đối với Mộc vàng, những vết sẹo, tổn thương và vỡ vụn không cần phải giấu đi, bởi chẳng có ai trên đời này không phải chịu đựng những điều đó. Người nghệ nhân phô diễn hết tài năng khi ghép một mảnh vỡ khác loại vào chiếc bát cũ, tạo nên sự hòa hợp với tổng thể, màu sắc hoặc bố cục họa tiết, đem lại một thành phẩm có giá trị sáng tạo độc đáo. Cũng giống như cách Jen lựa chọn để giải phóng cuộc đời: rời bỏ thành phố cũ đầy ắp ký ức, bắt đầu một công việc mới và sống những ngày thật khác.

Nếu Mộc vàng cần ba tháng để hoàn thiện thì Jen mất tới 3 năm để cân bằng cuộc sống. Tomas Navarro cho rằng chữa lành tâm hồn là hành trình gian khổ, chối bỏ nỗi đau đồng nghĩa với lỡ chuyến tàu của “sự chuyển dịch ánh sáng”. Thay vì loại bỏ những món đồ sứt mẻ, hồi phục nét hư vỡ bằng những đường ghép nối phủ vàng cho chúng ta niềm tin vào thay đổi tích cực trong cuộc sống. Chiếc bát mới, mang trên mình những đường vân vàng như một dấu ấn đầy vinh quang sau đổ vỡ, trở thành “Chiếc bát dạ quang”, như trang viết của Ashley Davis Bush miêu tả về ý chí tiếp tục hướng đến ánh sáng, đi tìm vẻ đẹp ẩn sâu bên trong từng rạn nứt.

Khoa học thần kinh nhận định khi não bộ lặp lại những thói quen lành mạnh, chúng ta sẽ trở nên tự tin, tích cực và lạc quan. Rèn luyện bản thân để hướng sự chú ý đến ánh sáng trong bóng tối là chất keo kết dính bằng vàng của cuộc đời. Kết lại “Điều không hoàn hảo”, Tomas Navarro tin rằng Mộc vàng chính là cách tiếp cận đầy tinh tế đối với sự đau buồn, truyền cảm hứng thay đổi toàn diện cho tư duy. Mỗi một chiếc bát mang trên mình những nứt vỡ khác nhau, sau Mộc vàng thì những đường nét thô ráp ấy trở thành vết chạm lịch sử. Vỡ nát tưởng chừng rơi vào kết thúc, nhưng rồi bỗng biến thành vàng son khắc nét khởi đầu cho một câu chuyện hoàn toàn mới..

Việt Dũng
.
.