Trong phòng của tôi có một chiếc đồng hồ. Vào mỗi buổi đêm, khi những đội quân ý nghĩ bao vây tứ phía bộ não của mình, tôi thường cố gắng nằm thật yên, lắng nghe tiếng chiếc kim đồng hồ trôi tích tắc, cố gắng ẩn nấp sau tòa thành thời gian vững chãi những mong đám suy tư kia chán nản mà rút lui. Rồi một hôm, chiếc đồng hồ chết.

“Đại Việt sử ký toàn thư” chép: “Năm Tân Sửu, niên hiệu Đại Trị năm thứ 4 (1361), đời Vua Trần Dụ Tông, mùa thu, tháng 7, Tạ Lai có tội bị giết. Bấy giờ vua ngủ ngày ở Long Phương đường. Ngự thư hỏa Tạ Lai đứng hầu, xung quanh không có ai. Lai rút gươm ra xem. Vua thức dậy, sai đem chém”.

Việc bang giao của nước ta với nước ngoài đã có từ thời xưa. Vậy thời đó, sứ thần nước ngoài đến nước ta thì ở đâu?

Sáng ngày 24/4/1915, 250 nhân sĩ trí thức người gốc Armenia tại Istanbul bị chính quyền đế chế Ottoman vây bắt, và ra lệnh trục xuất. Đó là điểm khởi đầu của một tiến trình khủng khiếp – cuộc diệt chủng Armenia, vốn được giới nghiên cứu lịch sử quốc tế xem là cuộc thảm sát quy mô lớn đầu tiên trong thế kỷ XX. Hay nói cách khác, là tiền đề của những cuộc thảm sát mà chế độ Đức Quốc xã thực hiện trong Chiến tranh thế giới lần thứ hai.

Ngày 8/4/1758, một cậu bé ra đời tại Westmoreland County (bang Virginia, Mỹ). James Monroe, tên cậu bé ấy, sau này gắn liền với một học thuyết chiến lược, mà đến tận bây giờ vẫn được xem là xương sống của chính sách đối ngoại Mỹ - Học thuyết Monroe (Monroe Doctrine).

Nhận thức là một quá trình tương tác hài hòa giữa cái chủ quan bên trong và cái khách quan bên ngoài. Nếu cái chủ quan bên trong nhân văn, hướng thiện thì chúng ta sẽ tiếp cận/tương tác với cái bên ngoài một cách nhân văn, hướng thiện. Còn nếu cái bên trong, hoặc thuần cảm xúc hoặc lý trí tới mức độc đoán thì chúng ta sẽ tiếp cận/tương tác với cái bên ngoài một cách u mê, lầm lạc.

400 năm qua, từ thời của “cha đẻ khoa học hiện đại” Galileo Galilei, chúng ta đã tiến những bước rất dài khai phá bản chất của vũ trụ. Từng mớ hỗn độn được chia nhỏ để vật lý giải thích cặn kẽ mỗi hiện tượng theo tư duy logic nhất có thể. Thế nhưng, sẽ luôn còn một điểm kì dị mà vật lý chưa thể mở khoá: ý thức loài người.

Scott Kellogg ngồi trên chiếc ghế trống, ánh mắt chăm chú hướng về màn hình hiển thị dòng số 1234 đang nhấp nháy xanh đỏ. Một liệu pháp ẩn chứa sức mạnh thú vị, khiến vị bác sĩ như bước vào một thế giới hoàn toàn mới của tâm trí. Ở đâu đó trên não, anh không còn là Scott Kellogg, mà trở thành một phiên bản khác, tự đối thoại với chính mình.

World Cup 1986, cuộc đối đầu Anh – Argentina ở vòng tứ kết diễn ra trong một bầu không khí nóng bỏng đến cực điểm. Bởi, chỉ mới bốn năm trước, giữa hai quốc gia đã xảy ra một cuộc xung đột quân sự nhằm tranh chấp phần lãnh thổ mà phía Argentina gọi là quần đảo Malvinas, còn người Anh gọi là Falklands. Bốn mươi năm sau, cũng có thể nói: Mọi chuyện xem như đã an bài, cho dù có thể vĩnh viễn Buenos Aires sẽ không từ bỏ chủ quyền.

Chắc chắn không phải lúc nào cũng ổn, nhiều tình huống khiến chúng ta cảm thấy ngờ nghệch, thậm chí hiểm nguy. Cảm giác hoài nghi xuất hiện, tạm thời đưa não bộ đến ngã ba đường để phải cân nhắc nên lựa chọn ngã rẽ nào phù hợp nhất.

Chúng ta ham vui, cần hạnh phúc. Ngay cả khi chìm sâu trong giấc ngủ, chúng ta muốn mơ về điều thú vị, chứ không phải cái kết đau buồn. Vậy nhưng, đôi cơn ác mộng thi thoảng khiến ta tỉnh giấc trong đêm, mồ hôi ướt đẫm. Để rồi tâm trí vẫn mãi quẩn quanh dòng suy nghĩ: liệu ác mộng có quay trở lại?

Báo cáo thường niên về trẻ em thế giới 2021 của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp quốc cho biết, mỗi năm trên toàn cầu có gần 45.800 trẻ vị thành niên tử vong do tự tử và cứ 7 em từ 10 đến 19 tuổi thì có nhiều hơn 1 em bị chẩn đoán mắc rối loạn tâm thần. Áp lực của xã hội hiện đại, tưởng như chỉ là gánh nặng của người lớn, giờ đây đã tìm được một đối tượng yếu thế hơn.

Từ thời Trần, triều đình đã quy định không cho binh lính tham dự các kì thi văn chương, với lý do là “sợ khí lực kém đi”. Một lý do nữa là triều đình cũng rất cần những người lính không biết chữ vào những nhiệm vụ cần thiết.

Nếu như Hiệp ước Pereiaslav năm 1654 thường vẫn được xem như cột mốc đánh dấu việc Ukraine “quy phục” và sáp nhập vào đế chế Nga Sa hoàng – thể chế chính thức kế thừa “dòng đại thống” của triều đình Kievan Rus cổ, thì cuộc nổi dậy Koliivshchyna (cũng hay được gọi là Cuộc nổi dậy Haidamaka/ Haidamachchyna) năm 1768 lại là một mảnh ghép phủ bụi nữa trong dòng chảy lịch sử, để trả lời câu hỏi: Vì sao đến tận năm 1917, cố đô Kiyv mới lại trở thành thủ đô của một quốc gia thực sự độc lập - Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xôviết Ukraina?

Con người luôn hướng đến sự hoàn mỹ, nhưng lại không muốn chấp nhận đánh đổi trong nhiều tình huống. Chẳng vậy mà năm 1876, nhà văn người Anh George Eliot từng viết: con người, và cuộc sống của họ, là một chuỗi của những nghịch lý nối tiếp. Khi mà logic cổ điển không giúp con người hiểu về thế giới ồn ào đầy biến động, thì đến lúc logic phi nhất quán lên tiếng.

Bên trong chiếc hộp đựng giày cũ là hàng tá bức hình chụp lại khung cảnh nơi Henry Wismayer từng đặt chân đến. Tâm trí "nghiện" du lịch của một chàng thanh niên đã khiến anh rong ruổi trên nhiều hành trình, vượt qua mọi khó khăn và cám dỗ của thế giới selfie (tự chụp hình) để chạm tới những cảm xúc tuyệt vời nhất.