Tạo hành lang thuận lợi, khơi nguồn sáng tạo văn học, nghệ thuật
Ngày 25/4, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng, Văn phòng Quốc hội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật (VHNT) Việt Nam sau ngày thống nhất đất nước.
Các đồng chí: Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Mai Văn Chính, Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Vũ Hồng Thanh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội chủ trì hội nghị.
Tham dự hội nghị có các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các ban, bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương; Thường trực các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương; lãnh đạo Ban Tuyên giáo và Dân vận các tỉnh, thành ủy; lãnh đạo Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam; thường vụ các hội VHNT chuyên ngành Trung ương; lãnh đạo các hội VHNT địa phương...
Tại hội nghị, các tham luận đã tập trung khẳng định những thành tựu, kết quả đạt được của nền VHNT Việt Nam 50 năm sau ngày thống nhất đất nước; đề xuất, kiến nghị chủ trương, chính sách phát triển VHNT nước nhà trong giai đoạn mới. GS.TS Đinh Xuân Dũng trình bày bài phát biểu tâm huyết, thể hiện góc nhìn sâu sắc, toàn diện về những đổi mới của Đảng trong lĩnh vực VHNT, vai trò quan trong của VHNT trong sự nghiệp phát triển đất nước. Đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm tiếp tục phát triển VHNT, trong đó có đề nghị cần tiếp tục coi trọng phát triển đồng thời cả về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội trong thời gian tới.
Tham luận tại hội nghị, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam khẳng định, sau 30/4/1975, VHNT cách mạng ở phía Bắc, văn học yêu nước phía Nam và hải ngoại đã hoà thành dòng chảy, tạo nên bức chân dung đầy đủ về VHNT Việt Nam. Thời kỳ đổi mới, VHNT đa dạng, phong phú về khuynh hướng, sáng tác, đề tài. VHNT đã dựng nên chân dung về văn hoá, lịch sử Việt Nam trước thế giới. Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cũng nhấn mạnh, đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới. Chắc chắn, VHNT sẽ thay đổi rất nhiều nhưng VHNT cũng hướng tới mục tiêu cao cả nhất là vì con người, cho con người…

Trình bày tham luận phát triển công nghiệp văn hoá nhìn từ thực tiễn điện ảnh, TS Ngô Phương Lan, Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến Phát triển Điện ảnh Việt Nam chỉ rõ nhiều thuận lợi cho phát triển điện ảnh như: thị trường phát triển nhanh, điện ảnh là ngành nghệ thuật duy nhất hiện nay có đầy đủ luật và văn bản dưới luật, tạo hành lang pháp lý cho phát triển công nghiệp điện ảnh; thiên nhiên Việt Nam rất đẹp; lịch sử văn hoá phong phú; nguồn nhân lực trẻ. Tuy nhiên, TS Ngô Phương Lan cũng cho rằng, việc phát triển công nghiệp điện ảnh hiện nay đang gặp nhiều vướng mắc trong tiền kiểm, hậu kiểm tác phẩm, có những bất cập về chính sách hợp tác công – tư. Chúng ta cần tháo gỡ những điểm nghẽn này, đồng thời cần có nhiều giải pháp khác như phát triển hài hoà các dòng phim, phát triển dòng phim hợp tác với nước ngoài; quan tâm, đẩy mạnh quảng bá tiếp thị tác phẩm điện ảnh, có chiến lược đưa phim Việt Nam ra nước ngoài, khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam phổ biến phim ở nước ngoài, hỗ trợ phim nghệ thuật, phim độc lập ra quốc tế để khẳng định cá tính điện ảnh Việt…
Phát biểu tổng kết hội nghị, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa cho biết, trong thời gian qua, thực hiện chủ trương của Ban Bí thư Trung ương Đảng, các cấp, các ngành, các địa phương đã tổ chức nhiều hoạt động tổng kết 50 năm nền VHNT Việt Nam, huy động sự tham gia, đóng góp của các cơ quan, tổ chức, đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ. Qua theo dõi kết quả tổng kết và lắng nghe các ý kiến phát biểu của các đại biểu, đồng chí khẳng định, 50 năm qua, chúng ta có một nền VHNT hiện đại, thống nhất, tiếp nhận những mặt tích cực, tinh hoa của VHNT mọi miền Tổ quốc; trở thành một nền VHNT chung theo định hướng của Đảng và khát vọng của nhân dân, vì sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước sau chiến tranh. Đây là đặc điểm lớn, thành công lớn, niềm vui lớn của đất nước và của nền VHNT Việt Nam… Tuy nhiên, bối cảnh tình hình và yêu cầu phát triển của nền VHNT nước nhà đòi hỏi tất cả các chủ thể, từ những người làm VHNT đến các cơ quan lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, tiếp tục đổi mới, hướng tới giải phóng mọi tiềm năng sáng tạo.

Theo đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, để tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò, sứ mệnh của VHNT và đội ngũ văn nghệ sĩ, tập trung xây dựng nền VHNT Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong giai đoạn phát triển mới, chúng ta cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp. Đó là tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, gắn với đổi mới mạnh mẽ tư duy, phương thức lãnh đạo phù hợp, hiệu quả để kiến tạo đường hướng, không gian phát triển VHNT. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đẩy mạnh thể chế hóa chủ trương, quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp của Đảng về VHNT. Rà soát, xây dựng và tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật còn thiếu trong các lĩnh vực VHNT.
Đồng chí nêu rõ: “Những quy định, chế độ, chính sách lạc hậu, bất cập, không phù hợp cần phải kiên quyết loại bỏ, tạo hành lang thuận lợi, khơi nguồn và phát huy tiềm năng sáng tạo. Tập trung triển khai có hiệu quả “Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035” và tổ chức nghiên cứu, ban hành Chiến lược quốc gia về xây dựng nền VHNT trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, theo ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại cuộc gặp mặt đại biểu văn nghệ sĩ toàn quốc, ngày 30/12/2024”.

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa cũng nêu một số giải pháp khác như: Thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, tham mưu trong lĩnh vực VHNT đủ điều kiện, tiêu chuẩn, có phẩm chất, bản lĩnh, uy tín, năng lực chuyên môn ngang tầm nhiệm vụ. Đổi mới căn bản, toàn diện chính sách phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, đãi ngộ và tôn vinh tài năng; chính sách đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trên lĩnh vực VHNT. Thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của lĩnh vực nghiên cứu, lý luận, phê bình VHNT.
Đẩy mạnh giao lưu, hợp tác quốc tế về VHNT, góp phần tiếp tục phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam. Phát huy nội lực nền VHNT dân tộc làm căn bản; có tư duy và tầm nhìn dài hạn, tăng cường tính chủ động, phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị để xây dựng, triển khai thực hiện chiến lược quảng bá VHNT Việt Nam ra thế giới. Thực hiện hiệu quả chủ trương của Trung ương, tiếp tục sắp xếp tổ chức, đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức hội VHNT ở Trung ương và địa phương, đảm bảo tinh gọn, chuyên nghiệp, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.