Nhiều khi nhớ lại quãng đời đã qua, tôi thấy mình may mắn khi những năm đầu đến với nghề văn đã được sống và làm việc cùng đồng đội, thủ trưởng thật tốt bụng, khi đã độ lượng, tạo cơ hội cho mình được thể hiện hết khả năng. Một trong số những thủ trưởng tài hoa, đáng kính ấy là Thiếu tướng, nhà văn Nguyễn Chí Trung (1930- 2016) và Trại sáng tác Quân khu 5, một cơ quan nửa quân sự nửa dân sự, thành lập những năm đầu sau giải phóng, do ông làm "Trại trưởng".

Họa sĩ Lê Thiết Cương đã rời cõi tạm ở tuổi 64 tại Hà Nội, sau thời gian chống chọi với bạo bệnh. Anh là một trong những gương mặt nổi bật của nghệ thuật đương đại Việt Nam, là nghệ sĩ tài hoa, cá tính, sống và sáng tạo nhiệt thành, tâm huyết. Di sản anh để lại không chỉ là hàng trăm tác phẩm nghệ thuật mà còn là những giá trị tư tưởng, những bài học về sự nhất quán, chiều sâu văn hóa và tình yêu trong trẻo, tha thiết dành cho mỹ thuật Việt Nam đương đại.

Số phận nghiệt ngã thường dành cho những người chân thật, đa cảm và cả nghĩ. Đó là nhận xét mang đậm chất chủ quan của tôi, mỗi khi nhớ tới nhà văn Nguyễn Minh Châu.

Nguyễn Trí Huân là một trong những nhà văn viết không nhiều, và cả đời ông cũng chỉ viết duy nhất về cuộc chiến tranh chống Mỹ cùng những dư chấn thời hậu chiến của nó: âm ỉ, dai dẳng, đau đến thấu tâm can. Ông là tác giả của tập truyện ngắn “Mặt cát” (1977), các tiểu thuyết “Năm 1975 họ đã sống như thế” (1979), “Dòng sông của Xô Nét” (1980), “Chim én bay” (1988), tập ký “Dấu thời gian” (2004), và hai truyện vừa, in trong tập truyện “Bất chợt mai vàng” (2023). Văn của Nguyễn Trí Huân không lẫn với bất cứ ai: đôn hậu và buồn, buồn tới độ thành đau buồn mà vẫn cứ không thôi đôn hậu.

Đó là bà Sherry Buchanan, biên tập viên Nhà xuất bản Asia Ink. Bà học chính trị và lịch sử tại Đại học Smith, tại Trường Luật và Ngoại giao Fletcher thuộc Đại học Tufts, sau đó trở thành biên tập viên và người phụ trách chuyên mục của Wall Street Journal và International Herald Tribune (nay là ấn bản quốc tế của New York Times).

Nhà báo Hồ Quang Lợi là một trong những cây bút bình luận, chính luận và quốc tế sắc sảo của báo chí Việt Nam, đồng thời là một nhà lãnh đạo uy tín trong lĩnh vực báo chí, truyền thông. Ông luôn nhấn mạnh vai trò của đạo đức và nhân văn trong nghề báo, ông cho rằng “phẩm giá con người là điều quý giá nhất”. Ông tin tưởng rằng báo chí phải phục vụ con người và xã hội, đặc biệt trong thời đại công nghệ số hiện nay.

Dư luận quốc tế và Việt Nam những ngày qua xôn xao về việc World Press Photo ngừng ghi nhận Nick Út là tác giả bức ảnh “Em bé Napalm”, tuy vậy Hãng thông tấn AP tuyên bố vẫn giữ nguyên tác quyền bức ảnh từng gây sốc cả thế giới vào năm 1972, là của Nick Út. Dù chưa có kết luận cuối cùng hoặc có thể không bao giờ có kết luận cuối cùng về tác giả đích thực của “Em bé Napalm”, thực tế cho thấy, những bức ảnh lịch sử nói chung, ảnh báo chí nói riêng có hàm lượng thông tin rất lớn, tác động sâu sắc đến công chúng, thậm chí có thể gây chấn động dư luận xã hội, dư luận quốc tế.

NSND Hoàng Cúc nói, chị không sống bằng những hào quang của sân khấu hay điện ảnh. Giờ đây, một buổi sớm mai thức dậy, được ngắm ánh bình minh, với chị, đó là hạnh phúc. Sự nâng niu, trân quý từng thời khắc của cuộc sống ấy khiến người đàn bà tài hoa, mỹ nhân của màn ảnh Việt một thời vẫn không ngừng sáng tạo để viết tiếp bản trường ca cuộc đời, về những ánh hào quang chưa bao giờ tàn trên mặt đất...

Nhà văn hóa Hữu Ngọc - "người bắc cầu giữa các nền văn hóa" vừa qua đời ở tuổi 107. Hơn một thế kỷ sống và làm việc, ông đã để lại một di sản lớn về văn hóa Việt Nam, về tinh thần làm việc cống hiến và tận tụy cho đến hơi thở cuối cùng. Và giờ đây, ông đã tự do "lang thang như một áng mây trời", như tâm thế ông lựa chọn sống hơn 100 năm qua…

Đã ngoài 80 tuổi nhưng ông Chuck Searcy - Chủ tịch Tổ chức Cựu chiến binh vì hòa bình của Mỹ tại Việt Nam (VFP 160), vẫn dành trọn tâm huyết để hàn gắn những vết thương do chính thế hệ ông từng gây ra trên đất nước mà ông gọi là “ngôi nhà thứ hai”, nơi ông được tha thứ, được chào đón như bạn bè.

Trưa ngày 6/5/2025, nhận được tin PGS.TS Nguyễn Lân Cường đã rời cõi nhân gian sau nửa năm chống chọi với bạo bệnh, tôi liền gọi điện thoại chia buồn với GS Nguyễn Lân Dũng – người anh ruột của nhà khảo cổ được mệnh danh là chuyên gia “cổ nhân học”. Quen biết PGS.TS Nguyễn Lân Cường và từ lâu được ông coi là một người bạn vong niên, với tôi đó là vinh hạnh và tôi luôn trân trọng, cảm phục ông, một nhà khoa học đúng nghĩa, luôn say mê với khảo cổ và nhiệt huyết với cuộc đời…

Ngày 13/4, nhà văn người Peru Mario Vargas Llosa, từng đoạt giải Nobel Văn học năm 2010, đã qua đời ở tuổi 89 tại thủ đô Lima. Ông không chỉ là nhà văn nổi tiếng mà còn là nhân chứng của một châu Mỹ Latinh đầy biến động.

Lúc 14h ngày 15/4/2025, Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình lên chuyên cơ, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm cấp Nhà nước lần thứ tư đến Việt Nam. Trong số những người tiễn ông ở sân bay quốc tế Nội Bài, có Thượng tá Hoàng Văn Tú, cán bộ Đội bảo vệ khách quốc tế, Phòng Bảo vệ sự kiện đặc biệt quan trọng và khách quốc tế, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, Bộ Công an. Đây là lần thứ ba, anh có vinh dự làm nhiệm vụ bảo vệ vị khách đặc biệt này.

Ngày 29/3, tài tử Richard Chamberlain, cha Ralph trong phim "Tiếng chim hót trong bụi mận gai" (The Thorn Birds) qua đời tại Waimanalo, Hawaii (Mỹ), do biến chứng sau một cơn đột quỵ, chỉ trước sinh nhật thứ 91 đúng 2 ngày. Richard từng được xem là biểu tượng quyến rũ của làng giải trí Hollywood nhưng đời tư của ông lại có những bi kịch mà chỉ đến khi đã quá nửa đời người ông mới dám công bố…

Năm nay, cụ Nguyễn Thị Tý ở xã Quang Tiến, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã sống hơn trăm năm có lẻ, mà phần “lẻ” ấy lại không hề nhỏ tẹo nào. Ở tuổi 115, cụ hiện vẫn khỏe mạnh bên các con và 23 cháu, 43 chắt và 14 chút nội, ngoại…

Trong một chuyến về nguồn tại Di tích lịch sử Căn cứ Trung ương Cục miền Nam, tôi có dịp gặp gỡ Thiếu tá Đoàn Phước Truyền - Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ chống Mỹ cứu nước, 1 trong 7 cá nhân được phong tặng Danh hiệu AHLLVTND của lực lượng Cảnh vệ CAND.