Aude de Thuin – cái kết buồn cho một biểu tượng

Bà Aude từ lâu là biểu tượng cho một thế hệ phụ nữ Pháp sẵn sàng thoát khỏi cái bóng của chồng để tự mình nắm lấy quyền lực. Tại sao một con người mạnh mẽ như vậy lại đi đến bước đường cùng?

Đường lên đỉnh cao

Odette Le Roux sinh năm 1950 trong một gia đình ở vùng Britanny. Cha Odette mất vào năm cô 15 tuổi, mẹ của cô phải một mình nuôi dạy 6 người con gái. Sau khi Odette bị đuổi khỏi trường nội trú Công giáo, cô thiếu nữ 17 tuổi đưa ra một quyết định táo bạo: cô sẽ tự mình lên Paris để tiếp tục học trong khi không có một xu dính túi. Odette may mắn được nhận vào học tại Faculté Libre de Vincennes, trường đại học thực nghiệm được chính phủ Pháp thành lập nhằm đưa những bộ môn, phương pháp dạy học mới đến với những học sinh chưa tốt nghiệp trung học. Sau khi tốt nghiệp bộ môn Tâm lý học, Odette trở thành nhân viên đánh điện báo. Cô lấy một người đàn ông hơn cô 25 tuổi tên Raoul de Thuin. Đấy cũng là khi Odette đổi tên thành Aude de Thuin.

Aude ly dị Raoul sau 6 năm chung sống rồi cùng cô con gái Aurore chuyển ra sống riêng tại Paris. Trong 6 năm hôn nhân, hai vợ chồng điều hành một tờ báo nhỏ ở vùng Burgundy. Kinh nghiệm và danh tiếng từ tờ báo là tiền đề để Aude thành lập công ty tổ chức sự kiện ADT Consultants (1981). ADT trở nên nổi tiếng nhờ những chuỗi sự kiện, hội chợ, hội thảo về các chủ đề liên quan đến phụ nữ thời hiện đại như “L'art du jardin” và “Créations et savoir-faire”.

Aude gặp người chồng tương lai Hubert Zieseniss vào đầu những năm 1980. Hubert khi đó là Giám đốc điều hành Tập đoàn báo chí L'Expansion. Một người Mỹ mà được làm giám đốc tập đoàn Pháp như Hubert thời đó là rất hiếm. Trước khi gặp bà Aude, ông Hubert đã từng kết hôn hai lần và có ba người con. Hai người kết hôn vào năm 1989. Hai năm sau, Hubert rời khỏi L'Expansion để tập trung giúp đỡ vợ trong công việc. Gia đình Zieseniss – de Thuin nhanh chóng trở thành triệu phú nhờ khả năng quản lý của Hubert. Cũng chính ông là người nghĩ ra ý tưởng mua nhiều tờ báo chuyên ngành nhằm vừa nâng cao thương hiệu của vợ, vừa để gây tác động thông tin trong các ngành thương mại, du lịch, hóa chất, mỹ phẩm,...

Thành công lớn nhất trong sự nghiệp của Aude de Thuin là Diễn đàn Phụ nữ về Kinh tế & Xã hội (WFES), sự kiện thường được ví như là “Davos của phái đẹp”). WFES diễn ra vào tháng 10 hằng năm tại thị trấn nghỉ mát Deauville (Tây Bắc nước Pháp) và quy tụ 60.000 đại biểu từ 158 quốc gia. Ngay trong lần đầu tiên WFES được tổ chức vào năm 2005, sự kiện đã có mặt nhiều danh nhân như Christine Lagarde (khi đó còn là Bộ trưởng Ngoại thương Pháp), Simone Veil (nguyên Chủ tịch Nghị viện châu Âu), Élisabeth Guigou (nguyên Phó chủ tịch Quốc hội Pháp), Taslima Nasrin (nhà văn, nhà hoạt động nữ quyền Bangladesh),... Quan trọng hơn nữa đối với de Thuin là WFES được bảo trợ bởi những thương hiệu xa xỉ như Birkin, Renault, Accor...

Aude de Thuin được trao tặng Huân chương Bắc Đẩu Bội tinh vào năm 2005. Bà khi đó đã trở thành một biểu tượng trong giới doanh nhân Pháp. Nhưng cũng không ít người tỏ ý bất bình trước sự thay đổi trong thái độ của bà Aude. Mercedes Erra, nguyên giám đốc điều hành của công ty quảng cáo BETC, nhận xét: “Aude giống như một người say bởi vì chính thành công của cô ấy. Cô ấy bắt đầu tin rằng mình là người duy nhất đứng sau thành công của WFES. Một số người gọi Aude bằng biệt danh “Aude-dieuse” (chơi chữ vần với từ “odieuse” nghĩa là “đáng ghét, phiền toái”.) Aude là người sống vì niềm đam mê, và niềm đam mê đã cuốn lấy cô ấy”.

Xuống dốc và thảm kịch

Cuộc khủng hoảng kinh tế 2008 khiến các sự kiện như WFES không thể tìm được nhà tài trợ. Bà Aude buộc phải bán WFES cho tập đoàn truyền thông Publicis với cái giá gần như cho không. Bà Patricia Chapelotte, nguyên giám đốc truyền thông của WFES, nhớ lại thời điểm Aude tuyên bố quyết định chuyển giao chủ sở hữu WFES tại hội nghị: “Aude vừa mới bước xuống bục diễn thuyết là đã khóc nức nở. Aude phải nằm trong bệnh viện hơn 5 tuần để hồi phục chấn thương tâm lý”.

Sau khi ra viện, bà Aude liền bắt tay ngay vào một hội chợ – diễn đàn mang tên Osons la France. Sự kiện này nhằm tạo một “cú hích” tâm lý cho giới doanh nhân Pháp thời kỳ hậu khủng hoảng. Osons la France được tổ chức tại cung điện Champs-Élysées và mở đầu bằng bài diễn văn của ông Emmanuel Macron, khi đó mới nhận chức Bộ trưởng Kinh tế Pháp. Từng đó vẫn là chưa đủ để Osons la France đạt được thành công. Sự kiện là một thất bại lớn cả về mặt số người tham dự lẫn ấn tượng để lại trên truyền thông.

Thất bại của Osons la France đẩy Zieseniss – de Thuin vào chỗ phá sản. Họ phải bán đi hai tòa biệt thự tại Normandy và đảo Corsica. Bà Aude nói dối với bạn bè rằng ngôi biệt thự ở Corsica bị khủng bố đánh bom, nhưng thực chất nó đã được bán cho danh ca Mylène Farmer. Hai vợ chồng lúc thì sống tại một căn hộ cho thuê tại Haussmann, lúc thì ở ngôi nhà tại Marrakesh (Morocco). Dấu vết duy nhất còn lại của sự giàu có xưa kia là một cặp vợ chồng người Morocco hầu hạ họ.

Aude de Thuin tuy vậy vẫn nuôi mộng tìm lại ánh hào quang, và Hubert Zieseniss vẫn tiếp tục hỗ trợ vợ mình. Theo báo Le Monde thì Hubert đã tiêu tốn 15 triệu Euro từ tài sản riêng của mình để tổ chức các sự kiện do vợ mình khởi xướng. Nổi bật nhất là buổi triển lãm – tọa đàm Sistemic tổ chức tại Bảo tàng MuCEM (Marseille) vào ngày 22/5/2024. Chủ đề của sự kiện là nâng cao vai trò của phụ nữ trong ngành trí tuệ nhân tạo. Nhờ sự tham gia của những tên tuổi như Laurence Devillers (Giáo sư ngành trí tuệ nhân tạo), Cédric Villani (nhà toán học và đại biểu quốc hội) và Elisabeth Borne (nguyên thủ tướng Pháp) mà Sistemic đạt được thành công nhất định. Những tưởng là vợ chồng de Thuin cuối cùng cũng đã tìm lại được thành công, nhưng thảm kịch lại ập đến ngay sau đó.

Rạng sáng ngày 4/6/2024, sở cứu hỏa Paris nhận được cuộc gọi từ căn hộ số 82 đại lộ Haussmann. Họ phát hiện tại hiện trường thi thể của ông Hubert Zieseniss và bà Aude de Thuin đang trong trạng thái nguy kịch. Sau gần một tuần điều trị, bà Aude được cảnh sát thẩm vấn và khai như sau: Bởi vì vấn đề tài chính mà hai vợ chồng quyết định tự tử cùng nhau. Hai ông bà trước hết uống một chai rượu vang có pha thuốc ngủ nhưng vẫn chưa thể chết. Đấy là khi bà Aude quyết định sẽ tự cứa cổ tay mình. Ông Hubert lầm tưởng rằng vợ mình đã chết liền treo cổ.

Một nhân viên Sistemic trả lời tờ Le Monde: “Bốn ngày trước khi Zieseniss tự vẫn, bà de Thuin có một cơn suy nhược thần kinh cấp tính. Khi đó công ty mới nhận tin rằng sự kiện tại MuCEM không kiếm được đủ lợi nhuận để tổ chức sự kiện tiếp theo tại Trung tâm khởi nghiệp Station F (Paris) vào tháng 10 sắp tới. Bà de Thuin đã tìm mọi cách để tìm nhà tài trợ mới, nhưng ai cũng đều đã dốc tiền vào Thế vận hội Olympic”.

Vào cùng thời điểm trên, một công ty khác của vợ chồng bà de Thuin là Women in Africa (WIA) cũng tuyên bố phá sản. WIA được thành lập vào năm 2015 với mục đích hỗ trợ và “ươm mầm” các ý tưởng khởi nghiệp của doanh nhân nữ ở Châu Phi. Chỉ trong năm 2022, WIA đã thua lỗ đến 115.000 Euro. WIA còn nợ Ngân hàng Crédit Mutuel (Pháp) khoản nợ 370.000 Euro và 100.000 Euro tiền lãi. Trước đó bà Aude đã cố gắng bán lại WIA cho một nữ doanh nhân người Congo, nhưng thương vụ này thất bại và buộc công ty phải tuyên bố phá sản.

Nhưng cú đòn lớn nhất giáng lên cặp vợ chồng là cái chết của em trai ông Hubert là Jérôme Zieseniss, nhà ngoại giao và đại diện Chính phủ Pháp trong Ủy ban Bảo tồn thành phố Venice (Ý). Ông Jérôme mất vào ngày 19/2/2024 tại Madrid (Tây Ban Nha) vì một cơn đau tim. Tất cả tài sản của Jérôme được để lại cho người bạn đời là nhà thiết kế nội thất Matteo Corvino. Điều này rất có thể là “giọt nước tràn ly” đối với ông Hubert theo như lời em gái ông, bà Patricia Zieseniss (nhà điêu khắc tượng hình nổi tiếng): “Hubert và Jérôme thân nhau hơn cả trong số các anh em của tôi. Nhưng quan hệ giữa hai người xấu đi sau khi Hubert lấy Aude. Aude luôn là người quan tâm đến “thể diện” một cách thái quá. Trong mỗi cuộc họp mặt gia đình, cô ấy luôn luôn dùng bữa một mình... Đã từ lâu lắm rồi không ai trong chúng tôi gọi điện cho Hubert”.

Còn lại gì?

Ông Hubert Zieseniss được chôn cất tại nghĩa trang làng Choisel, tỉnh Yvelines, quê hương của dòng họ Zieseniss. Bà Aude de Thuin không tham dự lễ tang của chồng vì vẫn phải nằm bệnh viện tại Paris. Trước đó một số tờ báo của Pháp đưa tin rằng trên vai của ông Hubert có một vết thương có thể là vì bị đâm. Không lâu sau đó bạn bè và gia đình của nạn nhân được tin nhắn từ bà Aude với nội dung: “Tôi không giết chồng tôi. Một số tờ báo đang đưa tin bịa đặt về vụ tự tử của chúng tôi. Chúng tôi đồng lòng chết cùng nhau, nhưng bây giờ tôi sẽ phải sống với sự đau đớn tột cùng và những kỷ niệm đẹp mà chồng tôi để lại”.

Sau hơn 6 tháng điều tra, Sở cảnh sát Paris tuyên bố: “Không có bất kỳ dấu vết nào trong vụ án cho thấy ông Hubert Zieseniss bị sát hại. Phía gia đình nạn nhân cũng không đưa ra bất kỳ yêu cầu nào về việc mở cuộc điều tra hình sự”. Thân nhân, bạn bè của ông Hubert có thể tin vào việc nạn nhân tự tử, nhưng họ vẫn đặt câu hỏi: “Vì sao?”.

Hiện bà Aude đã rời khỏi bệnh viện và sống ở một địa điểm bí mật. Bà trả lời phóng viên tờ Le Figaro qua điện thoại: “Tôi đã xin lỗi con gái của tôi và các con của anh Hubert. Mọi vết thương cần thời gian để làm lành... Điều duy nhất tôi muốn làm bây giờ là hoàn thành một cuốn tự truyện. Tôi muốn lưu lại ký ức của tôi và anh Hubert trên trang giấy trước khi quãng đời còn lại của tôi trôi qua”.