Bảo tàng Italia tăng cường bảo vệ báu vật bằng phương pháp đặc biệt
Trong bối cảnh vụ trộm bảo vật hoàng gia tại Bảo tàng Louvre (Pháp) hồi tháng 10 gây chấn động giới nghệ thuật quốc tế, một bảo tàng ở thành phố Naples (Italia) đã tiết lộ phương pháp bảo vệ độc đáo, khiến các báu vật khó bị chia nhỏ để thanh khoản tại chợ đen. Phương pháp này đồng thời mở ra cách nhìn mới về bảo tàng, đây không chỉ là nơi trưng bày mà còn là nơi bảo tồn bằng khoa học hiện đại, kết hợp nghệ thuật và lịch sử.
Theo đó, tại Bảo tàng Báu vật San Gennaro, trong hơn một thập kỷ qua, một nhóm chuyên gia đá quý đã nghiên cứu việc bảo vệ các cổ vật giá trị nhất. Bằng cách sử dụng kính hiển vi và thiết bị chuyên dụng, họ đã quét hình ảnh hơn 10.000 viên đá, tạo nên hồ sơ nhận diện chi tiết cho từng viên, tương tự như phương pháp dấu vân pháp y.
Cụ thể, ngoài hệ thống bảo vệ vật lý như lực lượng an ninh bảo tàng và tủ trưng bày tích hợp báo động, phương pháp dấu vân pháp y này giúp xác thực đặc điểm độc nhất của mỗi viên đá, hỗ trợ truy xuất nguồn gốc nếu xảy ra trộm cắp. Dù các bảo tàng lớn của châu Âu từ chối bình luận về quy trình an ninh sau vụ trộm ở Louvre, mô hình của Naples mang lại góc nhìn hiếm hoi về việc nghiên cứu và phát triển các biện pháp bảo vệ độc đáo.
“Nếu Louvre áp dụng hệ thống này, những kẻ trộm sẽ không thể bán lại các viên đá từ số trang sức bị đánh cắp. Mỗi viên đá quý giờ đây có dấu vân riêng, bảo đảm an ninh tối đa. Đây là bước tiến quan trọng, không chỉ đối với Bảo tàng San Gennaro mà còn với toàn ngành bảo tàng trên thế giới”, Giáo sư Ciro Paolillo, chuyên ngành đá quý điều tra tại Đại học La Sapienza (Rome), người dẫn dắt dự án lập dấu vân đá quý, nhận định.
Bảo tàng Báu vậy San Gennaro trưng bày tập hợp các tác phẩm nghệ thuật tôn giáo và trang sức quý, được sưu tầm hơn 700 năm qua từ những khoản hiến tặng từ giáo hoàng, giới quý tộc và các nhà hảo tâm. Nổi bật trong số này là cây thánh giá nạm kim cương và ngọc lục bảo được trao tặng bởi Joseph Bonaparte - anh trai của Napoleon và trị vì vùng Naples và Sicily vào thế kỷ XIX.
Nằm bên cạnh nhà thờ chính tòa Naples, bảo tàng lưu giữ hơn 21.000 hiện vật, bao gồm mũ giám mục khảm gần 4.000 viên đá quý và chiếc vòng cổ gắn hơn 1.500 viên ngọc. Giám đốc bảo tàng Francesca Ummarino cho biết, riêng hai hiện vật này ước tính trị giá khoảng 100 triệu euro. Bảo tàng còn sở hữu 53 tượng bán thân bằng bạc nặng khoảng 200 kg, đa phần có niên đại thế kỷ XVII–XVIII.
Không giống đa số cổ vật tôn giáo tại Italia thuộc sở hữu của Vatican hay nhà nước, các bộ sưu tập tại Bảo tàng San Gennaro thuộc quyền sở hữu của người dân Naples và được quản lý bởi tổ chức giáo dân Deputazione, thành lập năm 1527. Các bộ sưu tập tại đây từng được cất giữ trong kho của Ngân hàng Naples gần 30 năm, sau vụ trộm bất thành của băng đảng mafia Camorra vào năm 1975. Bảo tàng mở cửa trở lại năm 2003 và từ đó đến nay chưa từng xảy ra vụ trộm nào, dù tỷ lệ tội phạm tại thành phố này luôn ở mức cao.
“Chúng tôi có cửa kính chống trộm tích hợp báo động, lực lượng an ninh túc trực 24/24 tại lối vào. Và nếu không may xảy ra mất cắp, hồ sơ nhận dạng đá quý sẽ giúp nhận diện báu vật. Với lòng kính ngưỡng sâu sắc dành cho vị thánh bảo trợ, người dân Naples không bao giờ đụng vào những báu vật tại Bảo tàng San Gennaro và cũng sẽ không để ai khác chạm vào chúng", ông Riccardo Carafa d’Andria, Phó Chủ tịch Deputazione, cho biết.

Kiệt tác Đại bảo tàng Ai Cập chính thức khánh thành vào mùa hè
Bảo tàng Louvre bị trộm đột nhập, mất nhiều tài sản vô giá
Louvre và dấu hỏi lớn về an ninh khi "lịch sử lặp lại"