Tân Thủ tướng Canada Justin Trudeau: Con vua xứng đáng làm vua

Thứ Bảy, 14/11/2015, 10:03
Justin Trudeau, lãnh đạo đảng Tự do từ năm 2013, đã giành số phiếu bầu áp đảo trong cuộc bầu cử liên bang vừa qua để trở thành tân Thủ tướng Canada trẻ tuổi thứ hai trong lịch sử quốc gia và là người đầu tiên kế thừa cha nắm giữ cương vị đứng đầu đất nước. 


Không chỉ trẻ trung, Justin Trudeau còn có những cách tiếp cận vấn đề rất đặc biệt và sớm bộc lộ tư chất từ khi còn nhỏ. Chính khách con nhà nòi này theo đuổi phong cách tiếp cận những sự việc mới mẻ hoàn toàn, nhưng phải dựa trên các nguyên tắc hợp tác và tôn trọng lẫn nhau. 

Dù đó là hùng biện chính trị hay những vấn đề xã hội thông thường, những phát ngôn của tân thủ tướng dường như luôn thu được nhiều kết quả. Một số cuộc khảo sát gần đây cho thấy, các cử tri tín nhiệm Justin Trudeau như một người bạn mà họ vô cùng tự hào và tin tưởng sẽ đem lại những thay đổi tích cực cho đất nước.

Con nhà nòi

Justin Trudeau sinh ngày 25/12/1971 ở Ottawa, là con cả trong gia đình có ba anh em trai với “truyền thống” làm lãnh đạo. Ông là con trai của cố thủ tướng Canada Pierre Trudeau, người từng lãnh đạo đất nước trong gần 16 năm trước khi nghỉ hưu năm 1984. Trong khi đó, ông ngoại của Justin Trudeau là James Sinclair, từng làm Bộ trưởng Thủy sản trong nội các của Louis St-Laurent, thủ tướng thứ 12 của Canada (11/1948 - 6/1957). 

Gia đình Justin Trudeau được cho là gia đình chính trị gia Canada gần gũi nhất với cố Tổng thống J.F. Kennedy. Justin Trudeau được sinh ra trong nhiệm kỳ thủ tướng đầu tiên của cha ông và được biết đến như đứa trẻ đầu tiên sống tại ngôi nhà dành cho các thủ tướng Canada ở số 24 Sussex Drive. Gia đình chính khách này rất giàu có khi sở hữu một chuỗi trạm xăng và cổ phần trong đội bóng chày Montreal Royals. Bản thân Justin Trudeau cũng có tài sản ròng cá nhân là 1,2 triệu USD, phần lớn thừa kế từ cha.

Khi Justin Trudeau mới chỉ bốn tháng tuổi, cố Tổng thống Richard Nixon (Mỹ) thậm chí còn nói với cha của Justin Trudeau trong một chuyến thăm cấp nhà nước tới Canada, rằng: “Tối nay, chúng ta sẽ rũ bỏ sự nghiêm trang. Tôi muốn nâng ly chúc mừng thủ tướng tương lai của Canada: Justin Trudeau”.

Dù những lời nói đó có thể chỉ mang tính xã giao dành cho con trai của người đồng cấp, nhiều người khác đã có cùng một dự đoán khi theo dõi Justin Trudeau dần trưởng thành. Năm 2000, Justin Trudeau đã có một bài điếu văn cảm động tại tang lễ của cha mình, rất lâu trước khi ông bước vào chính trường. Bài điếu văn đã được tán dương nhiệt liệt, khiến nhiều người cân nhắc về tương lai chính trị của ông. Ngay cả phong thái của ông trong ngày hôm đó đã gây ấn tượng mạnh mẽ cho dư luận về những kỹ năng cần thiết của một chính trị gia.

Tuy lớn lên trong một gia đình nổi tiếng, nhưng Justin Trudeau ban đầu không tham gia chính trị. Ông có hai bằng đại học, một ở khoa Nghệ thuật, Đại học McGill (Montreal) và một ở khoa Giáo dục, Đại học British Columbia (Vancouver), rồi trở thành giáo viên dạy tiếng Pháp và toán ở Vancouver. 

Tân Thủ tướng cũng trải qua hàng loạt các công việc thú vị khác nhau trước khi tham gia chính trường như hướng dẫn viên môn trượt tuyết, nhân viên bảo vệ hộp đêm, huấn luyện viên nhảy bungee và vận động viên đấm bốc nghiệp dư. Ông dường như luôn nhận thức rằng lịch sử gia đình có thể ảnh hưởng đến sự nghiệp, và tỏ ra e ngại nếu quyết định bước vào chính trường.

Justin Trudeau từng phát biểu: “Tôi biết, thách thức mình sẽ phải đối mặt suốt cuộc đời là luôn có những người nghĩ rằng tôi đạt được điều gì đó chỉ vì tôi mang họ Trudeau, và tôi sẽ bằng cách nào đó có quyền lực chính trị bởi vì cha tôi và ông tôi đều tham gia chính trị”.

Sau khi cha mất, Justin Trudeau bắt đầu hoạt động chính trị tích cực hơn, tham gia vận động để trở thành đại biểu Quốc hội từ năm 2007 và trở thành nghị sĩ một năm sau đó. Khi nỗ lực vào Quốc hội, ông đã bắt đầu vận động từ một quận của Montreal được biết đến với thu nhập thấp và trong một thời gian dài không ủng hộ đảng Tự Do của ông. Không nao núng, ông nói điều này sẽ chứng minh “rằng tôi không xem thường bất cứ điều gì, và tôi đã sẵn sàng để phục vụ các cử tri”. 

Cho đến năm 2013, Justin Trudeau được bầu làm chủ tịch đảng dù nhiều lần từ chối chạy đua chiếc ghế lãnh đạo vì muốn chăm lo cho gia đình. Trên cương vị mới, ông luôn tỏ ra thận trọng và cân nhắc trước mỗi quyết định ảnh hưởng tới hoạt động của đảng, đề ra những chính sách thích hợp nhằm hướng tới mục tiêu cao nhất: lên cầm quyền lãnh đạo Canada.

Báo chí đưa tin, chỉ vài tháng trước, Justin Trudeau được dự đoán là không có khả năng trở thành thủ tướng tiếp theo của Canada. Theo cuộc thăm dò dư luận vòng 3, trước đảng Bảo thủ của Thủ tướng Stephen Harper và sự trỗi dậy của đảng Dân chủ mới (NDP), Justin Trudeau được nhận xét là còn quá trẻ và thiếu kinh nghiệm để dẫn dắt đảng Tự do sau thất bại nặng nề của đảng này ở cuộc tổng tuyển cử năm 2011. Tuy Justin Trudeau bắt đầu cuộc đua gay cấn ở vị trí thứ 3 nhưng đảng Tự do của ông bất ngờ vươn lên dẫn đầu vào phút cuối.

Trong suốt chiến dịch tranh cử, Thủ tướng Harper luôn cố gắng nhấn mạnh Justin Trudeau “chưa sẵn sàng để lãnh đạo”. Trong khi đó, đối thủ “cứng rắn” nhà Trudeau cam kết nâng thuế với những người thu nhập cao, đáp ứng mong muốn thay đổi của cử tri, tranh thủ sự ủng hộ của tầng lớp trung lưu. Đây được coi là chìa khóa để Justin Trudeau chiến thắng khi giành được 189 trên tổng số 338 ghế trong Quốc hội, chấm dứt 10 năm lãnh đạo chính phủ của Thủ tướng Stephen Harper.

Không muốn dựa hơi cha

Justin Trudeau luôn nhận được sự chú ý của công chúng trong suốt nhiều thập kỷ qua vì là con của cố thủ tướng Pierre Trudeau - một nhà lãnh đạo có sức ảnh hưởng lớn ở Canada khi mở đường cho Hiến chương về quyền lợi và tự do và áp dụng song ngữ trên khắp đất nước. 

Báo chí cho rằng tân Thủ tướng Canada giống như một thỏi nam châm, có thể hút hoặc đẩy phụ thuộc vào mức độ ảnh hưởng của cha ông. Tuy vậy, ông tuyên bố rằng mối liên kết với cha chưa bao giờ là lý do để ông tham gia con đường chính trị. Mà đúng hơn, đó là lý do để chàng trai trẻ cảm thấy lo sợ và phải lưỡng lự rất lâu trước khi chính thức bước vào các cuộc tranh cử. Và đây là cách Justin Trudeau dần tìm thấy động lực nhằm bảo vệ thành công di sản người cha để lại. 

Trong cuộc tranh luận giữa các ứng cử viên về chính sách đối ngoại vào cuối tháng 9 ở thành phố Toronto, trước sự công kích của lãnh đạo đảng Dân chủ mới (NDP), ông tự tin tuyên bố: “Hãy để tôi nói rằng tôi vô cùng tự hào khi là con trai của Pierre Trudeau”.

Các cử tri tín nhiệm Justin Trudeau như một người bạn mà họ vô cùng tự hào và tin tưởng sẽ đem lại những thay đổi tích cực cho đất nước.

Với tư cách là vị Thủ tướng trẻ thứ hai trong lịch sử, Justin Trudeau coi tuổi trẻ là một tài sản và mô tả phong cách của mình là “không muốn dựa hơi cha”. Chiến dịch tranh cử của ông được mô tả là mang tính kỷ luật và tích cực.

Ông nói sau chiến thắng: “Chúng tôi đánh bại nỗi sợ hãi bằng hy vọng và cam kết làm việc hết mình. Chúng tôi đánh bại các suy nghĩ tiêu cực, sự chia rẽ bằng một tầm nhìn tích cực mang Canada lại với nhau”. 

Trên trang nhất của các báo chí lớn ở phương Tây đều tập trung vào chiến thắng lịch sử của Justin Trudeau trước Stephen Harper, phân tích về gia đình tân Thủ tướng cũng như tán dương tài năng và ngoại hình bắt mắt của ông.

Đây là một cuộc lội ngược dòng của Justin Trudeau dù bị một số nhà phân tích đặt danh hiệu “kẻ học đòi làm chính trị”, mà không có uy tín chính trị như người cha, hoặc Stephen Harper - người nắm quyền lực lâu nhất kể đầu năm 2006. Đảng Bảo thủ đã nhắm vào mái tóc xoăn rất nghệ sĩ của Justin Trudeau, và nêu rõ đối thủ của ông Harper là một người chưa có nhiều kinh nghiệm chính trị làm lãnh đạo. 

Nhưng Stephen Harper chỉ lo triệt đối thủ, còn Justin Trudeau tập trung phục vụ nhân dân. Chính nhiệt huyết tuổi trẻ cùng cơn khát thay đổi của cử tri đã giúp chính khách 43 tuổi thành công, tạo nên biến chuyển cục diện chính trị lớn nhất trong lịch sử Canada. Đảng Tự do đã trở thành đảng đầu tiên đứng ở vị trí thứ ba ở nước này giành thắng lợi trong tổng tuyển cử, với số ghế lớn chưa từng có.

Sau khi lên nắm quyền, Justin Trudeau ngay lập tức bắt tay vào hoàn thiện các kế hoạch củng cố nội các, minh bạch hóa hoạt động của chính phủ theo hướng quyền lực không tập trung vào văn phòng thủ tướng mà sẽ gần dân hơn. 

Theo những gì đã cam kết trong chiến dịch tranh cử, ông sẽ thúc đẩy đầu tư cơ sở hạ tầng và cắt giảm thuế cho tầng lớp trung lưu. Ngoài ra, ông cũng hủy kế hoạch mua chiến đấu cơ F-35, quyết đoán hơn trong vấn đề chống biến đổi khí hậu, và từ bỏ tham gia chiến dịch không kích chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria và Iraq. 

Thách thức lớn nhất chính là phải thổi luồng sinh khí mới cho nền kinh tế Canada đang trì trệ khi chống lại những áp lực suy giảm tăng trưởng do giá dầu giảm sâu. 

Thủ tướng Justin Trudeau không e sợ, tự tin chia sẻ: “Tôi biết mình là một người trẻ hơn nhiều so với các nhà lãnh đạo khác, và lấy đó làm lợi thế. Tôi đang cố gắng tập hợp những người tài giỏi, hi vọng mọi chuyện sẽ ổn cả thôi”.

Nam Hồng
.
.