Nga- Mỹ tìm lợi ở nhau

"Khi tới thăm Thung lũng Silicon trong tuần này, Tổng thống Medvedev có tới thăm hãng Twitter và đăng ký trên website này trang điện tử cá nhân của mình. Tôi cũng đã có một trang như thế nên chúng tôi có thể không cần tới đường dây nóng mà chúng tôi đã sử dụng lâu đến thế"

Thực ra, không có phương tiện kỹ thuật nào, dù hiện đại đến đâu có thể thay thế hoàn toàn những sự giao tiếp trực tiếp giữa các nhà lãnh đạo. Cách mặt rất dễ bị xa lòng…

Trước khi lên máy bay đi Mỹ, trong bài trả lời phỏng vấn cho tờ "Nhật báo phố Wall", Tổng thống Nga Medvedev đã tuyên bố rằng, qua chuyến thăm lần này, ông muốn củng cố những xu thế tích cực đã hình thành trong đối thoại Nga - Mỹ: "Không có gì bí mật là vài năm trước, đối thoại này đã bị gần như hạ bệ xuống mức độ rất thấp, cứ như sắp chiến tranh lạnh bùng nổ. Đó là điều rất buồn và như tôi cảm nhận, rất có hại cho cả người Mỹ lẫn người Nga. Trong thời gian gần đây, chúng tôi đã khôi phục lại được sự giao tiếp đầy đủ, chúng tôi đã đạt được hàng loạt những kết quả cụ thể, chỉ cần nhớ lại những hoạt động đồng bộ của chúng tôi trong các vấn đề quốc tế, thí dụ như ký hiệp ước Start - 3…".

Tổng thống Nga có đạt được điều mà ông muốn trong chuyến thăm Mỹ vừa qua hay không?

Chuyến thăm chính thức Mỹ của Tổng thống Medvedev bắt đầu từ trạm dừng chân thứ nhất là bang California, hiện được quản lý bởi siêu sao phim hành động, thống đốc Arnold Schwarzenegger. Đây là một trong những khu vực phát triển công nghệ tiên tiến hàng đầu của nước Mỹ, nơi có thung lũng Silicon lừng danh.

Không ngẫu nhiên mà California đã được chọn để Tổng thống Nga sơ bộ làm quen với nước Mỹ. Trong chương trình làm việc đã được chuẩn bị với phương châm kinh doanh trước rồi mới tới ngoại giao, Moskva muốn thông qua chuyến thăm này khẳng định lại quyết tâm xây dựng một thung lũng Silicon mới ở gần thủ đô Nga. Và ông Medvedev, người mới đây đã đưa ra chủ trương hiện đại hóa nước Nga, khi ở California đã tới thăm trường đại học danh tiếng Stanford.

Tại đây, như chính lời ông kể, Tổng thống Nga đã có cơ hội được đi dạo không phải mặc lễ phục mà chỉ mặc quần bò và theo chính lời ông nói, thế thực là dễ chịu. Cũng tại đây, tiếp xúc với giới khoa học và doanh nhân Mỹ, ông Medvedev đã nhắc lại lời của vị Tổng thống Mỹ thứ 31 Herbert Hoover, một trong những người đã từng tốt nghiệp Đại học Stanford: "Sự anh minh không chỉ ở trong điều mà ta biết rốt cuộc sẽ phải làm gì mà là ở điều ta biết cần phải làm gì ngay bây giờ".

Tổng thống Nga Dmitri Medvedev và Tổng thổng Mỹ Barack Obama trong Nhà Trắng.

Tới thăm nước Mỹ lần này, Tổng thống Nga biết rõ những việc mình cần phải làm ngay bây giờ. Và ông đã tìm cách "quyến rũ" các doanh nghiệp Mỹ cũng như các doanh nhân mang quốc tịch Mỹ nhưng thực chất lại là người Nga sang đó làm ăn về tham gia vào dự án lớn Thung lũng Silicon Nga: "Cần phải học hỏi, ở đây không nên ngượng nghịu gì, không cần phải phùng mang trợn má, như người ta vẫn nói, để ra vẻ ta đây là những người thông minh nhất. Thực ra có những điều ở đây cần được học hỏi, như về các tổ chức kinh doanh chẳng hạn… Vì thế chúng tôi sẽ nghiên cứu tất cả những gì đang tồn tại ở đây và dù không cóppi hoàn toàn nhưng chúng tôi sẽ sử dụng những hình mẫu tốt nhất đang tồn tại ở California trong khuôn khổ của dự án lớn mang tên Thung lũng Silicon".

Ông nhấn mạnh: "Tôi tin rằng sự hợp tác trong lĩnh vực công nghệ cao sẽ trở nên đôi bên cùng có lợi. Chúng tôi sẽ xây dựng sự tiếp nối của Thung lũng Silicon ở gần Moskva - đó là một trung tâm tại Skolkovo. Chúng tôi hy vọng rằng các đối tác Mỹ của chúng tôi sẽ góp tay một cách tích cực nhất  vào việc thực hiện dự án này"…--PageBreak--

Nội dung cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Medvedev với Tổng thống Obama xem ra đã làm cả hai đều cảm thấy hài lòng. Trước cuộc gặp ở Nhà Trắng, theo lời ông Medvedev tiết lộ, lần nói chuyện điện thoại gần nhất với ông Obama đã kéo dài tới 1 giờ 45’, đó là kỷ lục của riêng ông. Ông cũng tiết lộ là, nói điện thoại như thế thì tai cũng bắt đầu đau nhưng dẫu sao công việc cũng đã có kết quả…

Ông Medvedev luôn tuyên bố rằng, quan hệ tốt giữa cá nhân các Tổng thống tất yếu sẽ gây ảnh hưởng tốt tới quan hệ giữa hai quốc gia. Thực ra, các chính trị gia đang ngồi ở vị trí trọng yếu, cảm xúc cá nhân khó có thể được đặt lên trên hàng đầu.

Bởi thế, ngay cả nếu như cá nhân Tổng thống Nga rất có cảm tình với cá nhân Tổng thống Mỹ thì khi bàn bạc các vấn đề quốc gia đại sự, họ vẫn phải tuân thủ những quy định về lợi ích chiến lược của đất nước mình, không phải lúc nào cũng trùng khít với nhau mà lắm khi là ngược lại. Tuy nhiên, trong thực tế, mối quan hệ ít nhiều có cảm tình cá nhân giữa các nguyên thủ quốc gia, như trong trường hợp ông Medvedev và ông Obama, ít nhiều cũng tạo được không khí khả quan cho các cuộc gặp gỡ.

Mỗi khi các cố vấn của ông Obama được hỏi về việc vị Tổng thống thứ 44 của nước Mỹ đã kịp tạo dựng những mối quan hệ ưu tiên nhất với các nguyên thủ quốc gia nào thì trong câu trả lời, tên họ của Tổng thống Nga Dmitri Medvedev bao giờ cũng được nêu lên hàng đầu. Và nếu tin lời của hai nhà lãnh đạo hai siêu cường vào loại hàng đầu thế giới này nói trong buổi họp báo chung ngày 24/5, Moskva và Washington trong thời gian qua đã tiến hành cài đặt lại các mối quan hệ một cách hiệu quả.

Hai vị Tổng thống đã đạt được hàng loạt những thỏa thuận quan trọng, trong đó có quyết định phối hợp cùng nhau để đẩy nhanh hơn nữa tiến trình gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) của nước Nga. Hai bên cũng đã đạt được thỏa thuận trong việc hợp tác với nhau trong lĩnh vực đổi mới, thảo luận cùng nhau về tình hình Kyrgyzstan và Afghanistan cũng như những vấn đề liên quan tới chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế…

Tất nhiên, nói như ông Obama, giữa hai bên vẫn tồn tại hàng loạt những vấn đề chưa được giải quyết nhưng những vấn đề này cũng đã được đề cập tới một cách "thẳng thắn". Tổng thống Medvedev đã tuyên bố về sự ủng hộ của mình đối với những nỗ lực của Washington nhằm khôi phục lại Afghanistan và chỉ rõ, giữa hai bên gần như không tồn tại "những vấn đề lớn"…

Tổng thống Nga Medvedev và Tổng thống Mỹ Obama đã khẳng định lại cách nhìn chung về nguy cơ đối với an ninh toàn cầu mà Al Qaeda gây nên và ủng hộ việc tiếp tục hợp tác ngăn chặn hoạt động và bóc gỡ Al Qaeda để tiêu diệt nó. Cả hai nguyên thủ quốc gia đều cho rằng, chủ nghĩa khủng bố đã trở thành mối đe dọa chính đối với cả nền hòa bình và an ninh trên toàn thế giới trong thế kỷ XXI.

Tổng thống Nga nói: "Những sự việc đã xảy ra trong năm nay ở hai nước chúng tôi, kể cả vụ nổ kinh khủng trong ga tàu điện ngầm ở Moskva hồi tháng 3, vụ nổ ở Stavropol hồi tháng 5, mưu toan làm nổ ôtô ở vườn hoa Times tại New York hồi tháng 5 và vụ đánh bom liều chết bất thành trên máy bay chở khách của Mỹ hồi tháng 12/2009, tất cả những sự vụ này càng làm nổi bật tầm quan trọng đặc biệt của sự tiếp tục mở rộng hợp tác trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố giữa LB Nga và Hoa Kỳ bằng cách phối hợp hành động trong các lĩnh vực như bảo vệ tư pháp, an ninh giao thông, trao đổi thông tin tình báo, các kỹ nghệ chống khủng bố cũng như trong khuôn khổ các hội thảo quốc tế".

Hai vị nguyên thủ cũng nêu rõ, "dưới danh nghĩa ủy ban song phương của hai Tổng thống, cuộc đối thoại của chúng tôi đã giúp hiểu rõ hơn khả năng ngăn chặn chủ nghĩa cực đoan bạo lực  trong lúc đồng thời cải thiện tình hình với sự tôn trọng quyền con người".

Trong một thế giới vẫn đang tồn tại quá nhiều mâu thuẫn và đối kháng, không nên bỏ lỡ những cơ hội dù còn nhỏ nhoi để cùng tạo dựng những lợi ích chung. Đó có lẽ cũng là một kết luận hay khi nhìn nhận về kết quả chuyến đi thăm chính thức nước Mỹ của Tổng thống Nga Dmitri Medvedev