Tỉ phú Mỹ Jeffrey Bazos: Át vía sách in
Tuy nhiên hiệu sách trên mạng Amazon.com của ông luôn là một trong top-ten những website được truy cập nhiều nhất thế giới. Jeffrey Bazos đặt ra cho mình mục đích sẽ loại bỏ sách in ra khỏi nhu cầu của con người. Giới quan sát nhận định rằng, với đà phát triển hiện nay của Amazon.com, chẳng bao lâu nữa Bazos sẽ từ một tỉ phú bình thường trở thành một siêu tỉ phú cỡ Bill Gates, Warren Buffett, Carlos Slim… với gia sản ở mức 25-30 tỉ USD.
Món quà quý thời @
Jeffrey Bezos được ghi công vì đã giúp nhân loại có thêm một thói quen đọc sách mới - không phải lần giở từng trang giấy và cũng không phải chúi mũi vào những tủ sách bụi phủ. Tại nước Mỹ hiện nay hơn một nửa số sách được bán ra thông qua mạng Internet. Chính nhờ những cố gắng của Bezos mà quan niệm hình thành từ nhiều thế kỷ nay về sách đã không ngừng thay đổi.
Từ ngày 27/8/2010, thủ lĩnh trong lĩnh vực bán sách trên mạng - Hãng Amazon đã bắt đầu gửi theo yêu cầu đặt trước các loại sách điện tử Kindle thế hệ thứ ba. Các chuyên gia dự đoán rằng tới cuối năm nay có thể sẽ bán được tổng cộng tới hơn 6 triệu Kindle.
Nếu thêm vào con số này những cuốn sách điện tử của các hãng cạnh tranh khác như Sony Reader, iPad tới Apple, Barnes & Noble Nook, IREX… thì bắt buộc chúng ta phải công nhận rằng, công nghiệp in sách và phát hành sách in sẽ phải đối mặt với những đổi thay kỳ vĩ.
Kindle, đó không chỉ là một cuốn sách. Đó là cả một thư viện xách tay mà chúng ta lúc nào cũng có thể hoặc ngay lập tức tìm thấy từ vài ba trăm tới cả nghìn rưởi tác phẩm mà mình cần chỉ với giá 10 USD một bản, hoặc trong bất cứ thời điểm nào download những cuốn sách mới từ catalog của Amazon.com. Chủng loại tác phẩm ở đây cực kỳ phong phú, có thể đáp ứng cho mọi sở thích: 1,5 triệu tên sách hiện đại và khoảng gần 2 triệu tên những cuốn sách đã xuất bản từ năm 1923 trở về trước.
 |
Mẫu sách điện tử này do Hãng Lab126 thuộc Amazon nghiên cứu sáng chế. Hai phiên bản đầu tiên của Kindle, mặc dầu có mức giá 399 và 299 USD nhưng vừa được tung ra thị trường đã bán chạy như tôm tươi - với tổng số lượng phát hành lên tới gần 4 triệu bản.
Từ ngày 19/10/2009, phiên bản Kindle 2 đã được bán ra cả các thị trường nằm ngoài nước Mỹ. Phiên bản Kindle 3, mới nhất, nhiều tính năng nhất và trang nhã nhất lại được bán với giá rẻ hơn các phiên bản trước 189 USD dành cho 3G và Wi-Fi, 139 USD dành riêng cho Wi-Fi…
Cậu bé cầm tuốcnơvít
Người sáng lập và cũng là thủ lĩnh bất biến của Hãng Amazon, Jeffrey Bezos, sinh ngày 12/1/1964. "Lord sách", như tạp chí Forbes gọi ông, coi thành tựu lớn nhất của đời mình không phải là vị trí 43 trong danh sách các cự phú giàu có nhất thế giới (hiện nay, gia sản của ông được định giá ở mức 12,3 tỉ USD) mà là chính thành công của sách điện tử Kindle: "Đó là thứ quan trọng nhất mà chúng tôi đã làm được cho tới nay".
Như Bezos về sau nhớ lại, mọi chuyện bắt đầu vào năm 1994. Khi ấy nhà tỉ phú tương lai vừa bước vào tuổi tam thập nhi lập, bắt đầu tư duy một cách điềm đạm và tỉnh táo hơn, ít dựa theo cảm tính mà luôn biết tính toán một cách tinh tế. Vào một thời điểm đẹp giời nào đó, bỗng nhiên Bazos nhận thấy rằng, số lượng những người sử dụng mạng Internet, khi đó cũng mới xuất hiện thôi, chỉ trong một năm đã tăng lên gấp 2.300 lần.
Ý tưởng làm kinh doanh trên mạng đã nảy sinh tức thì. Quá trình nghiên cứu một cách bài bản danh sách 20 sản phẩm bán chạy nhất theo các catalog gửi qua bưu điện đã gợi ý cho cách bắt đầu khởi nghiệp. Đó là từ một món quà hay ho nhất, từ sách, tất nhiên là như thế. Kinh doanh mặt hàng này vừa dễ nhận được đơn đặt hàng, vừa dễ chuyển hàng đi…
Bazos đã xây dựng kế hoạch kinh doanh cho Công ty Amazon của mình trên chiếc xe hơi Chevrolet cũ kỹ trong lúc vợ ông cầm lái đi trên con đường rời khỏi cuộc sống bình ổn ở Seatle bên bờ Tây mà tại khu ngoại ô có kho sách lớn nhất nước Mỹ của Tập đoàn xuất bản Ingram.
Những người thân quen đã rất ngạc nhiên trước quyết định này của Bazos: trước đó, ông chưa bao giờ tỏ ra là người mê sách. Từ thuở ấu thơ, ông vẫn chỉ thích các đồ cơ khí. Ba tuổi, cậu bé Jeffrey đã không biết kiếm ở đâu ra một cái tuốcnơvít và đã tháo cái nôi của mình ra rồi lắp lại cho giống một cái giường nhỏ hơn. Lên học phổ thông, Jeffrey đã xây dựng hẳn một phòng thí nghiệm tại garage của cha mẹ và tại trang trại của ông nội ở
Cậu bé đã thiết kế một hệ thống cảnh báo bằng âm thanh mỗi khi có những vị khách không mời (là anh chị em của cậu) tới chơi. Tại Trường Đại học
Trong số những người đầu tiên tin vào ý tưởng mới của Bazos có cha mẹ ông: họ đã trao cho ông khoản tiền 300 nghìn USD mà họ đã tiết kiệm cả đời mới có. Ngày 16/7/1995, website Amazon.com đã chính thức ra mắt thế giới. Ba computer để bàn mang nhãn hiệu Sun được xếp thành hai hàng trên hai cái bàn được ghép từ những cánh cửa gỗ mua ở cửa hàng gia dụng với giá 60 USD một bộ.
Sau một tháng, Amazon.com đã bán được sách ở khắp 50 bang của nước Mỹ và ở 45 quốc gia trên thế giới. Tới tháng 9/1995, tổng doanh thu bán sách là 20 nghìn USD một tuần. Việc chuyển sách được thực hiện rất đơn giản, không cần phải động não để "sáng chế ra xe đạp" làm gì: tùy theo thời hạn cần nhận được sách mà chuyển theo đường bưu điện bình thường hoặc qua các kênh chuyển phát nhanh.
Bezos cùng các cộng sự đã dốc sức để ngày một cải tiến hoạt động của website Amazon.com, mở rộng chủng loại hàng, và đã xây dựng được, như chính lời ông sau này nhận xét, một bách hóa tổng hợp lớn nhất thế giới. Tới năm 1999, Amazon.com đã được tôn vinh là hiện tượng lạ nổi bật trong thế giới mạng và bản thân nhà doanh nghiệp 35 tuổi Bazos được tạp chí Time bình chọn là nhân vật tiêu biểu trong năm.
Và thế là Bazos được là một trong 5 người trẻ nhất giữa đội ngũ những nhân vật được hưởng vinh dự này. Trẻ hơn ông chỉ là phi công Charles Lindberg (năm 1927, ở tuổi 25), nữ hoàng Anh Elizabeth II (năm 1952, ở tuổi 26) và Martin Luther, chiến sĩ đấu tranh cho quyền của người da đen ở Mỹ (năm 1963, ở tuổi 34). Ban biên tập tạp chí Time nhận xét về Bazos: "Anh đã đặt nền móng cho tương lai của chúng ta".
Còn bình luận viên nổi tiếng Joshua Ramo thì viết đầy hứng khởi: "Trong nền kinh tế của chúng ta luôn xuất hiện những cú hích địa chấn, những con người cảm nhận được độ rung trước những người khác. Cornelius Vanderbilt là người đầu tiên cảm thấy thời đại của đường sắt đã tới. Thomas Waston đã tiên cảm được thế kỷ của computer ngay từ khi máy tính chưa xuất hiện". Và Bazos cũng ở trong đội ngũ những người thính nhạy này, ông Ramo kết luận.
Trong bất luận trường hợp nào, những thành công đầu tiên của Bazos và công ty do ông sáng lập đã vượt quá bất cứ một sự trông đợi nào. Dù rằng cũng không thể nói là mọi sự lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió. Năm 2000, trong giai đoạn sập tiệm hàng loạt của các dotcom (các công ty dựa vào kinh doanh trên mạng), giá cổ phiếu của Amazon trong 9 tháng đã giảm từ 106 xuống còn 41 USD. Cuộc khủng hoảng đã bắt buộc phải sa thải 1.300 nhân viên và xem xét lại danh mục hàng hóa. Bazos đã phải rất nỗ lực để tới quý tư của năm 2001, công ty rốt cuộc đã vượt được khó và bắt đầu lại ăn nên làm ra.
Nói chung, Bazos không bao giờ hứa với các nhà đầu tư những đồng tiền mau và dễ kiếm. Và ông cũng không hề dè sẻn những lời dự đoán mang tính đe dọa: lúc nào mức độ mạo hiểm là sẽ không có lời cũng ở khoảng 70%! Nhưng dù ông nói gì thì mọi người vẫn tin vào thiên tài kinh doanh mạng của ông.
Cũng như ông đã tin vào những người lập ra Google và năm 1998, khi "gã khổng lồ" này mới đi những bước đầu tiên, trong lúc chính mình cũng đang có những khó khăn tài chính, đã mua cổ phiếu của Google tới 250 nghìn USD. Hiện nay trị giá của số cổ phiếu đó vào khoảng một tỉ rưỡi USD!
Kiên trì (tiền không bao giờ vội) và lạc quan (nhưng kiểu gì cũng tới) - đó là những nguyên tắc hành xử chính của người đã lập ra Amazon. Bazos cũng luôn tin rằng, một sự nghiệp đáng giá không thể được xây dựng bằng cách sao chép, vay mượn. Chỉ linh cảm được những xu hướng tương lai và tâm trạng của người tiêu dùng mới có thể mang lại cho ta những thành công bền chắc. Ông cũng rất nâng niu uy tín của công ty: "Thương hiệu - đó như danh thơm của một con người" - đó là điều ông thường xuyên nói với các nhân viên của mình.
Hạnh phúc bền lâu
Từ năm 1994, Jeffrey Bazos thường xuyên sống ở Seatle. Vợ chồng ông có bốn người con. "Một ngôi nhà tốt, một người vợ tốt. Ta còn cần gì hơn nữa để hạnh phúc!". Trong một lần trả lời phỏng vấn cho báo chí Anh, chủ nhân của Amazon đã thổ lộ rằng ông cảm thấy mình "hạnh phúc vô bờ bến". Ngoài việc kinh doanh sách, giờ đây ông còn quan tâm tới ngành du lịch trên vũ trụ.
Tuy nhiên, có lẽ sự chú ý chính yếu của ông vẫn sẽ là những cuốn sách điện tử Kindle. Hiện nay loại sách điện tử trong mạng lưới Amazon đã có doanh số vượt hơn sách in bìa cứng. Bazos hy vọng là trong khoảng một năm nữa, nó sẽ vượt cả sách in bìa mềm rồi vượt cả tổng số doanh thu của hai loại sách in này. Cứ theo đà đó, biết đâu chỉ một hai thập niên nữa, sách in chỉ còn là kỷ niệm về một thời xa vắng… Thực tiếc, nếu đúng là như thế…
