Chuyện các start-up và giấc mơ thay đổi thế giới

• Một Start-up Công nghệ và Internet Việt Nam niêm yết trên sàn NASDAQ, Hoa Kỳ
• 5 Startup Việt lọt chung kết “Vườn ươm Khởi nghiệp” của MIST
• Thêm một Startup Việt được xướng tên tại giải thưởng thiết kế quốc tế A'Design award 2017

Ý tưởng lớn đôi khi đến từ những điều rất nhỏ, và nhiều start-up đã và đang có ảnh hưởng lớn đến cộng đồng và khách hàng của họ. Bản thân các start-up phải đi lên từ những ý tưởng, với nguồn lực và nhân sự eo hẹp. Mục tiêu của họ là hiện thực hóa ý tưởng đó, thay đổi những cách làm truyền thống bằng phương thức hiện đại hơn, và sự tăng trưởng chóng mặt sau đó chỉ là hệ quả của một ý tưởng thiên tài.

Những ý tưởng tuyệt vời, nếu được hỗ trợ một cách phù hợp, có thể thay đổi thế giới. Dưới đây là những công ty khởi nghiệp có tầm nhìn chiến lược và đang tạo ra những sản phẩm đáng để mỗi người phải ngưỡng mộ và học hỏi.

Sản phẩm "xanh"

Theo cách truyền thống thì những viên gạch được tạo ra bằng cách nung đất sét trong lửa. Tuy nhiên, cách này không hề thân thiện với môi trường khi tiêu tốn rất nhiều năng lượng và thải ra một lượng lớn CO2.

Nhận biết được điều này, bà Dosier - giảng viên thuộc Đại học Bắc Carolina (Mỹ) - đã thành lập BioMason để triển khai quy trình biến một loại vi khuẩn thành gạch và ximăng khi trộn với cát, chất dinh dưỡng và canxi.

Tiếp đó, công ty này đã quyên góp gần 1 triệu USD cho việc trợ cấp và gây quỹ. Công ty khởi nghiệp của bà bắt đầu hoạt động với 6 nhân viên và đang làm việc với những khách hàng đầu tiên - đó là một công ty ở bang California có nhu cầu sử dụng loại gạch này để lát sân.

Xe đạp điện ba bánh của Organic Transit.

Trong khi đó, Công ty Tethis ở Mỹ (bắt nguồn trong tiếng Hi Lạp có nghĩa là "nữ thần nước ngọt") đang thúc đẩy sứ mệnh thực hiện việc tái sử dụng nước thải công nghiệp. Thông thường, nước thải công nghiệp có chứa chất phóng xạ, asen, muối và khoáng chất.

Công ty đã phát triển một loại nguyên liệu phân hủy sinh học dạng bọt giúp kết tủa các chất thải ô nhiễm, khiến cho việc loại bỏ những chất này khỏi nước trở nên dễ dàng hơn. Các nhà sáng lập đã quyên góp gần 2 triệu USD vào quỹ làm sạch nguồn nước, và tính toán kế hoạch phối hợp với nhiều thành phố trong cả nước để mở rộng quy mô tái chế nước thải. 

Cũng đi từ mô hình tái chế, nhưng tổ chức Good Garbage hướng đến việc tái chế phế liệu thành nguồn cung cho ngành mĩ thuật. Cô thợ may Lynn Quire khởi nghiệp từ việc thu lượm phế liệu - thứ mà cô hay gọi là "nguyên liệu có thể tái sử dụng". Hiện nay, cô Quire đã mở ra một nhà kho và chỉ trong vòng 6 tháng, hàng tồn kho của cô đã lên tới 4.000 USD (với nhiều vật phẩm khác nhau như giấy gói cũ, hay các cuốn lịch đã qua sử dụng, cả những phụ tùng công nghiệp không còn dùng đến).

Cô Quire đang quản lí việc hoạt động cùng chồng và những tình nguyện viên khác. Họ thu được 10.000 USD từ việc tái chế phế liệu, và tiếp tục dành tiền để triển khai các hoạt động bảo vệ môi trường tới nhiều trường học, hay phát miễn phí các phế liệu cho các giáo viên cùng những người làm nghề thủ công.

Hỗ trợ sức khỏe

Forever Labs được thành lập bởi một nhóm các bác sĩ y khoa và các nhà khoa học nghiên cứu y sinh. Đây là sự kết hợp của hai lĩnh vực tiên tiến nhất trong y học hiện đại là tế bào gốc và nghiên cứu chống lão hóa. Đội ngũ của Forever Labs hiện tại có 20 bác sĩ. Họ muốn tìm ra một cách tiếp cận khác để chống lại các bệnh liên quan đến tuổi tác bằng cách làm lạnh các tế bào gốc. Sau đó, chúng sẽ được sử dụng để chống lại các bệnh "già" khi con người già đi.

Theo công ty này, việc lưu trữ tế bào gốc có thể phát triển thành một thị trường trị giá 56 tỷ USD. Con số này không quá bất ngờ nếu xem xét đến tốc độ phát triển nhanh chóng của những nghiên cứu chống lão hóa và nghiên cứu tế bào gốc đã được tiến hành gần đây.

Một công ty start-up khác cũng hoạt động trong lĩnh vực sức khỏe là Sunu, nhưng không đi theo hướng tìm các biện pháp chống lão hóa mà hướng đến giúp đỡ những người khiếm thị. Công ty muốn người khiếm thị có thể định vị được đường phố mà không cần phải dựa vào gậy hoặc chó dẫn đường.

Sunu đã thiết kế vòng đeo tay có hệ thống định vị để cảnh báo người khiếm thị về các vật thể ở gần.

Để làm được điều này, Sunu đã thiết kế vòng đeo tay xona (hệ thống định vị vật dưới nước bằng âm hoặc siêu âm) hay đồng hồ thông minh có chế độ rung, để cảnh báo người khiếm thị về các vật thể ở gần. Sau khi thử nghiệm thiết bị trong 6 tháng, Sunu cho biết họ đã giúp giảm thiểu khả năng bị tai nạn của người khiếm thị tới 90%.

Phương tiện đột phá

Giấc mơ những "cỗ máy biết bay" trong tương lai sắp trở thành hiện thực khi có ít nhất hai công ty muốn thử sức trong lĩnh vực tưởng chừng không thể này. Đầu tiên là Skyways có trụ sở ở Austin (Texas) với ý tưởng xây dựng máy bay không người lái có thể cất cánh và hạ cánh theo chiều thẳng đứng. Những chiếc máy bay không người lái do Skyways có sức chứa 20kg, được xem là một dự án quan trọng trong "tương lai bay" của nhân loại.

Công ty muốn sử dụng chúng như một dịch vụ vận tải để cung cấp cho quân đội, mà không gây nguy hiểm đến tính mạng của phi công. Pyka là đơn vị start-up tiếp theo đưa tương lai của những "chiếc xe bay" đến một tầm cao mới. Pyka muốn tạo ra những chiếc máy bay một người lái tự động và họ đã chế tạo được một chiếc với sức chuyên chở hàng hóa lên đến 181kg.

Pyka hiện đang phải giải quyết nhiều vấn đề để có thể được phép sử dụng hệ thống vận chuyển này trong thương mại. Tuy nhiên, Pyka cũng đã có một buổi bay thử ở New Zealand để phục vụ cho việc chăm sóc mùa màng tự động ở đây.

Thử sức ở lĩnh vực sản xuất phương tiện thân thiện với môi trường, Công ty khởi nghiệp Organic Transit tung sản phẩm đầu tay là chiếc xe đạp điện ba bánh có dáng dấp như một chiếc xe hơi được sản xuất ở Durham (bắc Carolina) và có hình dạng gần giống như một quả trứng giúp bảo vệ người lái khỏi thời tiết xấu.

Các start-up mong muốn thay đổi cách con người nhìn nhận và tương tác với thế giới xung quanh.

Điểm đặc biệt là chiếc xe này có thể đi được khoảng 32km mỗi giờ khi chỉ sử dụng năng lượng điện (pin sạc có thể cắm vào bất kì ổ nào trên tường), còn khi dùng chân đạp thì có thể đi được gần 50km mỗi giờ. Hầu hết các cá nhân sử dụng xe đạp như một phương tiện đi lại hằng ngày hoặc để tập thể dục.

Mục tiêu tiếp theo của công ty là mở rộng thị trường tiêu thụ không chỉ dừng lại ở việc sử dụng cá nhân. Công ty khởi nghiệp này cũng đang tiếp tục nghiên cứu để chế tạo nên dòng xe hạng nặng hơn, có khả năng chở được tới ba hành khách.

Dự án vì xã hội

Blackbaud là tổ chức phi lợi nhuận đáng chú ý nhất của Mỹ có thể gây quỹ thành công. Công ty có trụ sở ở Charleston (Nam Carolina), chuyên bán phần mềm doanh nghiệp để quản lý những dự án từ thiện lớn. Họ cũng là nơi giúp quảng bá "thử thách dội xô nước đá lên người" hồi năm 2014, trong đó Hiệp hội xơ cứng teo cơ một bên đã huy động được 115 triệu USD để chống chọi với căn bệnh này.

Vừa qua, Đại học Southern Methodist đã sử dụng phần mềm của Blackbaud để quản lý một dự án gây quỹ khổng lồ, khi những người hiến tặng góp tới 1 tỉ USD để cải thiện khuôn viên, học bổng và quỹ quyên góp của ngôi trường.

Giống như những công ty phần mềm doanh nghiệp khác, Blackbaud đã chuyển sang mô hình đăng ký sử dụng phần mềm dựa trên nền tảng điện toán đám mây, mang lại thành công lớn cho nhà đầu tư khi giá cổ phiếu của Blackbaud đã tăng hơn gấp đôi.

Trong khi đó, đứa con tinh thần của nhà thiết kế đô thị và nhà hoạt động xã hội người Mỹ Matt Tomasulo - Walk Your City - tạo nên cảm hứng cho những thành phố đi bộ. Đúng như tên gọi của nó, Matt Tomasulo muốn mọi người giới thiệu về việc đi bộ trong thành phố nơi họ sinh sống, cũng như lợi ích của hoạt động lành mạnh này. Tomasulo đã bắt tay vào kinh doanh khi bán các biển báo theo yêu cầu với những thông tin như "Mất 12 phút để đi bộ đến khu trung tâm" hay "Mất 5 phút để đi bộ đến thư viện".

Bất cứ ai cũng có thể đặt mua trực tuyến những biển báo này, Walk Your City sẽ làm ra chúng và chuyển đến cho họ với giá từ 20USD tới 60USD, tùy thuộc vào chất liệu của loại biển báo. Hơn 5.000 biển báo đã được làm ra và lắp đặt tại các thành phố như Santa FE (New Mexico), Grand Rapids (Michigan), hay bờ biển Đại Tây Dương (Bắc Carolina).