Nếu phải chỉ ra một sự thay đổi lớn lao và có ý nghĩa quan trọng trong cách vận hành của đời sống văn chương nghệ thuật Việt Nam hai thập niên qua thì chắc chắn, theo tôi, cần kể đến sự ra đời, gây chú ý và ảnh hưởng mạnh mẽ của các website, blog văn chương.

Sự bí ẩn của não bộ khiến hàng trăm giả thuyết ra đời, với mọi diễn giải cùng lý lẽ đều có vẻ đáng tin cậy. Thế nhưng, giới khoa học chưa bao giờ đặt niềm tin tuyệt đối vào những mơ hồ kiểu này, cho đến khi bằng chứng xác thực nhất được tìm thấy và kiểm chứng. Họ hoài nghi về ý nghĩ “thuận não trái hay phải”, năng lực “cắt-dán” của các tế bào thần kinh, và trăn trở với câu hỏi về phương pháp học tập tối ưu nhất cho từng cá nhân dựa trên nghiên cứu về não.

Ngày 30-11-1700, "đại chiến Bắc Âu" kéo dài 21 năm khởi đầu với trận Narva, trong nỗi sửng sốt của cả Nga Sa hoàng Pyotr đệ nhất lẫn toàn cõi cựu lục địa. Quân đội Nga đại bại dưới tay địch thủ mà họ dường như "không để vào mắt" là Thụy Điển - đoàn quân bé nhỏ được dẫn đầu bởi một vị quân vương chưa đầy 18 tuổi - vua Karl XII (còn được chép là Carl XII, hoặc Charles XII).

Tháng 11/2019, ca bệnh COVID-19 đầu tiên được phát hiện tại Vũ Hán, Trung Quốc. Một năm sau, cả nhân loại vẫn đang miệt mài đi tìm phương thức hạ gục đại dịch nguy hiểm này, coi đây là thách thức chưa từng có trong lịch sử loài người. Nhưng, trước khi COVID-19 xuất hiện, loài người đã từng đối diện những điều kỳ lạ hơn thế, với những căn bệnh thậm chí không thể tìm ra lời giải đáp.

Taj Mahal được coi là hình mẫu tuyệt vời nhất của kiến trúc Hồi giáo và là di sản nổi tiếng nhất của Shah Jahan, hoàng đế thứ năm của đế quốc Mogul. Được sáng lập bởi Hoàng đế Babur ở thế kỷ 16, đế quốc Mogul đã kiểm soát phần lớn tiểu lục địa Ấn Độ đến giữa thế kỷ 19 dưới triều đại Hồi giáo có dòng máu Mông Cổ và chịu ảnh hưởng lớn từ nền văn hóa Ba Tư...

Xét cho cùng, sẽ là phiến diện nếu khẳng định Donald Trump hay bất cứ ai khác là vị tổng thống đặc biệt nhất trong lịch sử Hợp chúng quốc Hoa Kỳ. Về rất nhiều phương diện, vị trí đó có lẽ đã vĩnh viễn thuộc về một người: .George Washington

Cố Thủ tướng Anh William Gladstone từng nói, sắc xanh dương hẳn có một lai lịch rất khác thường trong lịch sử phát triển của nhân loại. Xuyên suốt thời cổ đại, những bản thảo của Hy Lạp, kho tàng văn học hay kinh thánh từ Trung Quốc đến Do Thái đều chưa từng đề cập đến từ chỉ màu này. Vài bản chép tay gọi tên sắc xanh dương chỉ được tìm thấy trong những tàn tích của nền văn minh Ai Cập cổ đại, để rồi từ đó hé mở vô số những bí ẩn về màu xanh đầy quyến rũ, trở thành cảm hứng nghiên cứu của khoa học hiện đại.

Mùi hương, một thứ vốn dĩ vô hình, giờ đây được cho rằng nắm giữ chìa khoá mở ra cánh cửa ký ức thuở xưa. Mùi hương giống như một phần của đời sống vật chất và tinh thần, kích thích khứu giác của bất kì ai, để rồi gợi lên trong tiềm thức nhiều liên tưởng về quá khứ. Có thể, bộ não đã ghi lại “cảm giác” mùi, lưu trữ thứ hương vị độc đáo của từng sự kiện trong đời trên vùng ký ức đặc biệt, để rồi kích hoạt lại những hồi ức tưởng như đã rơi vào quên lãng khi mũi ngửi thấy mùi hương đặc trưng.

"Văn chương hậu chiến" là khái niệm cần được hiểu theo hai tầng bậc nghĩa: Thứ nhất, nó chỉ những tác phẩm được viết ra sau khi một cuộc chiến tranh chấm dứt. Thứ hai, những tác phẩm ấy viết về cuộc sống và con người sau chiến tranh, nhưng là thứ cuộc sống và con người dường như đã bị cái bóng ma của cuộc chiến trùm phủ, cách này hay cách khác, và không sao dứt ra thoát ra được.

Trong 113 mùa Nobel đã qua, chỉ có 20 lần các nhà thơ được vinh danh. Và cũng đã 9 năm mới lại có một thi sĩ nhận giải thưởng này.

Vào lúc này, khi nước Pháp đang vô cùng chật vật tìm cách đối phó với cả những vụ khủng bố lẫn những làn sóng phản đối dữ dội từ cộng đồng các quốc gia Hồi giáo mà dẫn đầu là Thổ Nhĩ Kỳ, những ký ức đau đớn về một thời động loạn của họ ở thế kỷ XVI lại có lý do để được khơi dậy, và chiêm nghiệm một cách nghiêm túc nhất.

“Adolf, cậu không giết cha mình, ngay cả khi giống như tất cả các bé trai khác trên đời, có lúc cậu đã muốn ông ấy chết. Cậu cũng không giết mẹ cậu. Cả hai người đều chết một cách bình thường. Đừng để mặc cảm tội lỗi đè nặng và phá hỏng cuộc đời. Cậu có quyền được hạnh phúc”.

Giữa những biến động không thực sự sôi nổi của đời sống sáng tác văn chương trong chừng hai mươi năm qua, nếu phải tỉnh táo gạt bỏ các bóng dáng thể loại nhất thời không đủ sức giành lấy địa vị đáng kể, thì có thể nói tiểu thuyết lịch sử và du kí là hai thể loại đạt nhiều thành tựu, đảm bảo khả tín tìm đọc bậc nhất. Không chỉ vì hai thể loại này có số lượng khá phong phú, kéo theo lượng lớn tác giả miệt mài tham gia, mà còn vì, quan trọng hơn, chúng tạo nên những tiếp nhận sôi nổi và phần nào xua tan nỗi ám ảnh về sự thờ ơ mà công chúng vẫn hay đối đãi với văn chương.

Chùa Một Cột ngày nay là một quần thể gồm quần thể các đơn nguyên kiến trúc tam quan, tam bảo, hành lang giải vũ, tăng phòng, tháp tổ trong vườn, và kiến trúc một cột ở phía sau chùa.

Khảo cổ học là một ngành khoa học của sự cổ xưa, đi tìm kiếm lời giải cho hàng triệu bí ẩn còn nằm lại dưới các lớp đất từ thời kỳ khai thiên lập địa. Một trong những bước ngoặt quan trọng nhất của ngành khảo cổ học thế giới chính là sự ra đời của phương pháp xác định niên đại bằng carbon phóng xạ (carbon-14 hay 14C), mở ra cuộc cách mạng tính toán trực tiếp tương đối chính xác “tuổi” của các vật thể bị vùi lấp cách đây hàng chục nghìn năm.

Vào ngày 19-10-1781 ấy, cái huyền thoại "trên lãnh thổ của đế quốc Anh, mặt trời không bao giờ lặn" bắt đầu mờ nhạt, khi hầu tước Cornwallis phải đặt bút ký vào văn bản đầu hàng trước thủ lĩnh quân nổi dậy ở thuộc địa Mỹ - George Washington cùng bá tước De Rochambeau chỉ huy quân Pháp đồng minh.

Là một trong những loại thuốc giảm đau thông dụng nhất thế giới, aspirin được ưa chuộng vì dễ sản xuất, dễ sử dụng và giá thành rẻ. Đó cũng là lý do khiến câu chuyện về người sáng chế ra loại thuốc này bị nhầm lẫn trong thời gian dài. Liệu đây là một sản phẩm của y học hiện đại hay có từ thời của ông tổ nghề y Hippocrates?

Nói về tay, không đâu “lệch” như con người. Tỉ lệ thuận phải - trái của dân số xấp xỉ mức 9:1, tức là có một sự thiên vị không hề nhẹ dành cho những người thuận tay phải. Đến mức, trong quá khứ, việc thuận tay trái ở châu Âu từng bị coi như dấu hiệu của quỷ, trở thành lý do để đoạt mạng người vô tội.

Theo các nhà khoa học, chỉ một phần nhỏ ADN của loài người mang theo gene có khả năng mã hoá các protein, từ đó tạo nên cơ thể hoàn thiện như ngày nay. Trong khi đó, ADN “rác”, bằng một cơ chế bí ẩn nào đó, không thể mã hoá để tạo ra các protein, được coi như vật chất “vô dụng” trong chu trình tiến hoá của loài người.