Tình nghệ sĩ

Bằng hữu chi giao

Duy Nhân vừa lâm nạn, như một cú đánh số phận. Duy Nhân là diễn viên, Duy Nhân là người mẫu, Duy Nhân chưa từng vướng vào những scandal.

Tất nhiên thì bất cứ ai lâm nạn đều đáng thương và cần nhận được sự giúp đỡ chứ không chỉ mỗi Duy Nhân.

Nghệ sĩ, thì có điều kiện để giúp đỡ đồng nghiệp hơn những cá nhân khác.

1. Trong tư duy của đám đông, nghệ sĩ bao giờ cũng là những người khác biệt. Họ khác biệt từ suy nghĩ, cách sống cho đến những câu chuyện đong đưa với dư luận.

Nghệ sĩ có khổ tâm không. Với một số người thì có, với một số người thì không.

Có người mượn danh nghệ sĩ, để nay thì thế này, mốt lại thế khác. Nói lắm thì bảo khắc nghiệt, nhưng không nói thì không đành lòng khi thấy những giá trị văn hóa chung cứ bị đảo lộn mãi.

Thì có người mắng là đồ lắm chuyện, là thứ nhiễu sự. Tuy nhiên, biết làm sao được khi mà mình bao nhiêu năm vẫn cứ mãi là mình.

Lắm lúc, cũng vì mối quan hệ này, mối quan hệ kia mà phải lảng ra như không biết. Cố tưởng là mình không biết vậy thôi, chứ vẫn cảm thấy có lỗi vô cùng với bạn đọc.

Thế nên, nhìn chuyện của Duy Nhân cảm thấy vẫn còn những tín hiệu vui.

2. Đời sống luôn có hai mặt, nghệ sĩ không nằm ngoài quy luật này. Có nghệ sĩ lôi mẹ ruột ra Tòa, có nghệ sĩ lừa tình lấy tiền của người khác, có nghệ sĩ cứ tạo những vụ lùm xùm chỉ với mục đích để được nhắc đến, có nghệ sĩ cứ cố giành giật người đàn ông từ tay người khác, có nghệ sĩ luôn tỏ ra thanh cao nhưng thật ra cũng chỉ rất thường, có nghệ sĩ lao tâm khổ tứ tìm mọi cách vùi dập nghệ sĩ khác…

Cũng có nghệ sĩ xem nghiệp như là phương tiện để kiếm sống, cũng có nghệ sĩ xem nghiệp là lẽ sống của đời mình, cũng có nghệ sĩ theo nghề là vì không biết làm gì khác.

Nghệ sĩ ban đầu bước vào nghề luôn hăm hở, luôn tâm niệm mình phải là một nghệ sĩ đích thực. Tuy nhiên, tâm niệm và hiện thực là khoảng cách rất xa nhau.

Như cô gái trẻ măng măng bước ra từ cuộc thi ca hát năm nào, cứ tưởng mãi hiền ngoan. Nhưng rồi lại khác, rất khác.

Như cô gái trẻ bớt măng măng, cứ đạp trên dư luận bởi những phát ngôn tưởng thật thà như lại bằng ba lọc lõi.

Như anh chàng cứ chân chất như tiếng gió trên đại ngàn, phút chốc biến thành một công tử quen thói hái hoa bẻ nhụy.

Đối diện với danh vọng, không phải ai cũng biết cách xử lý. Và khi càng không biết xử lý như thế nào, thì mọi thứ lại càng kéo dài theo chiều hướng xấu đi.

Từ sự xấu xí của một bộ phận này, sẽ kéo theo những nghi ngại mà đám đông dành cho cả làng giải trí.

3. Vậy nên, mỗi lúc thấy nghệ sĩ chìa tay ra vỗ về khốn khó của nhau luôn để lại những dư chấn ấm áp.

Lẽ đương nhiên, nghệ sĩ chơi với nhau thì mới giúp đỡ nhau. Chứ nghệ sĩ không chơi với nhau thì cũng hơi khó.

Như có lần tôi rất ngạc nhiên khi thấy một nghệ sĩ nổi tiếng gửi nguyên cái điếu cày để bán đấu giá nhằm quyên góp giúp một ca sĩ trẻ không may phải trải qua căn bệnh hiểm nghèo.

Khi khó khăn, người ta cần tiền mặt ngoài tình cảm chứ không phải cần những thứ mang giá trị tinh thần với người khác, để từ giá trị tinh thần này mới được quy đổi thành vật chất.

Mà ca sĩ tặng điếu cày có điều kiện không, chắc chắn là có. Nhưng biết làm sao được khi mà mỗi người có một cách tiệm cận những trường hợp cụ thể khác nhau.

Như khi Angela Phương Trinh nhận được nhiều lời tán dương khi cô gái này giúp đỡ Duy Nhân vậy. Chắc chắn, người ta không tán dương Angela Phương Trinh vì số tiền mà Angela Phương Trinh đã giúp Duy Nhân, người ta chỉ tán dương thái độ của Angela Phương Trinh. Thái độ ấy, biểu thị một tấm chân tình.

Đám đông đôi lúc cực đoan quá mức, nhưng đám đông cũng luôn sòng phẳng vô cùng.

Chuyện hay thì ngợi khen, có vậy thôi.

Nghệ sĩ Việt Hương: Hoạn nạn biết bạn

- Nhiều người, thậm chí là người trong giới showbiz cũng cho rằng tình nghệ sĩ là một thứ gì đó xa xỉ, hoặc thẳng thắn hơn, có người tuyên bố “showbiz là thế giới không có tình người”. Chị nghĩ sao về vấn đề này?

- Tôi nghĩ hoàn toàn ngược lại. Giống bản thân tôi chưa bao giờ làm việc với người mẫu Duy Nhân, cũng chưa bao giờ gặp Duy Nhân ngoài đời. Nhưng khi tôi nghe đồng nghiệp của mình rơi vào hoàn cảnh không may, tôi đã nghĩ bằng mọi cách có thể giúp được thì tôi sẽ giúp ngay. Cũng giống như hôm bữa tôi có đi thăm chú Nguyễn Văn Tý. Dù cả đời diễn hài có bao giờ tôi hát nhạc của chú đâu, nhưng nghe chú nằm một chỗ thì tôi cũng vận động mọi người giúp đỡ chú. Anh em nghệ sĩ bên Mỹ không có điều kiện về thì họ gửi tiền, rồi ở đây mình góp thêm. Hay cũng như trường hợp đạo diễn Lê Văn Thảo bị nhiễm trùng máu, dù tôi cũng chưa bao giờ đóng phim của anh ấy nhưng tôi nghĩ đồng nghiệp của mình rơi vào hoàn cảnh như vậy thì một tay mình cùng phụ giúp, kể cả tinh thần và vật chất.

Nghệ sĩ Việt Hương.

- Có ý kiến cho rằng do danh vọng là thứ cám dỗ tuyệt đối đối với người biểu diễn trong giới showbiz cho nên tình cảm không có chỗ đứng trong cuộc đua đó. Khi đụng chạm đến quyền lợi của nhau, một số người lập tức công kích nhau, bất kể trước đó từng thân thiết. Đó là điều đáng buồn trong giới phải không không chị?Trở lại chuyện “showbiz không có tình người”, có vẻ mọi người chỉ nhìn bề ngoài mà đánh giá vậy thôi, còn tôi nghĩ nghệ sĩ họ sống với cái tình nhiều hơn. Nhiều khi không cần phải cơm no rượu say gì hết, có khi một chén cơm cũng chan hòa tình cảm. Tôi nghĩ tình cảm trong giới nghệ sĩ hoàn toàn ngược lại với những gì mọi người nói.

- Nhưng như chị nói, nếu nói tình nghệ sĩ hoàn toàn vắng bóng thì có lẽ là không đúng, phải không chị?Mình chơi với bạn không phải mình cứ lựa lúc thăng hoa mà mình chơi đâu, mình phải lựa lúc khổ xem người ta có gọi mình là bạn không, cái đó mới quan trọng. Lúc đó mình chỉ cần nói bạn giúp mình cái này thôi thì mình biết họ có là bạn mình hay không rồi. Tôi đã từng bị dạt đến tận cùng không ngóc đầu lên được và đến lúc đó mình mới biết người nào là chân tình với mình. Đó là do bản thân con người và kinh nghiệm cuộc sống để mình chọn một người bạn. Bạn thân thì hiếm lắm.- Ai cũng vậy, ai cũng có những mặt đẹp và mặt xấu, thường thì ai cũng muốn khoe mặt đẹp chứ không ai muốn khoe mặt xấu ra cho thiên hạ nhìn. Nhưng khi đụng đến quyền lợi của nhau thì lúc đó mình mới biết, ai xấu, ai tốt hơn.

- Đúng vậy. Bên báo chí các bạn cũng thấy đã có biết bao chương trình tổ chức để quyên góp giúp đỡ Duy Nhân, cũng như những trường hợp của những người nghệ sĩ trước đó. Nhiều chương trình quyên góp, dù bản thân tôi cũng như nhiều nghệ sĩ không thân với đối tượng cần được giúp, chỉ biết là một đồng nghiệp nhưng họ vẫn làm với cả danh sách diễn viên, nghệ sĩ rất đông. Như vậy thì đừng nói câu nghệ sĩ không có tình, có nhiều đấy chứ. Con người trong giới nào thì cũng có sự ganh đua, tranh giành quyền lợi nhưng không thể nào vơ đũa cả nắm được!

- Có lẽ, cái tình bị che khuất bởi những bề nổi trong giới showbiz, nó chỉ trỗi dậy khi thật sự có điều kiện. Chị thấy sao?

- Tại vì khi họ cần mình giúp đỡ thì mình mới giúp đỡ chứ không ai tự nhiên làm gì đó giống như tạo nên scandal, đánh bóng tên tuổi vậy. Riêng trong giới nghệ sĩ hài kịch của tôi chứ tôi chưa nói hết bên ca nhạc, người mẫu… thì ai cần hỗ trợ là mình hỗ trợ liền. Khi ai đó bị ốm đau thì gọi điện để cùng nhau đến hỏi thăm, chia sẻ và rủ nhau làm show để quyên góp, ủng hộ. Kể cả những người tối hôm đó họ không có mặt không phải vì họ không thương đồng nghiệp mình mà tại họ đã nhận show từ trước rồi. Một khi có việc thì chúng tôi mới gom góp nhau về để làm là như vậy! Thiết nghĩ tình cảm ấy cần được nhân rộng hơn để những màn đấu khẩu của nghệ sĩ không còn, để những nghịch cảnh thêm được sẻ chia.

Tôi nghĩ có nhiều hoàn cảnh đã được giúp đỡ vì tình cảm của người nghệ sĩ với nhau. Như sắp tới đây bên ca sĩ Lệ Quyên có mời tham gia chương trình ủng hộ Duy Nhân thì nhóm nghệ sĩ hài chúng tôi vẫn làm, có nghĩa là họ đồng lòng kêu gọi, nghệ sĩ nào rơi vào hoàn cảnh khó khăn thì đều được kêu gọi để mọi người giúp đỡ.  Nghe nói sắp tới đây chúng ta có Quỹ mang tên Tình nghệ sĩ, một quỹ để giúp đỡ những nghệ sĩ trong cảnh ngặt nghèo, những nghệ sĩ già neo đơn. Tôi thấy rất tốt và tôi muốn nó trở thành một hệ thống, có quy mô đàng hoàng. Có nghĩa là một tháng chúng ta nên đóng một số tiền vào đó, hoặc tổ chức các show để khi có việc cần thì có để hỗ trợ ngay, hoặc thậm chí là để cho chính mình sau này!

- Cuối cùng, tôi nghĩ như cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng mong muốn: “Sống trong đời sống cần có một tấm lòng…”. Mỗi người chúng ta cần có tấm lòng để không chỉ yêu thương mình mà còn yêu thương mọi người xung quanh mình. Chị đồng ý chứ?

- Tôi chỉ nghĩ là anh em nghệ sĩ có chuyện gì mỗi người một tay cùng hỗ trợ, lúc nào tôi cũng hy vọng tất cả mọi người đồng lòng để những chương trình mang tính quyên góp, ủng hộ những hoàn cảnh khó khăn của người nghệ sĩ sẽ được diễn ra nhiều hơn!

Nghệ sĩ Anh Vũ: Bạn ngã thì đỡ thôi

- Có nhiều người hôm nay là bạn, mai bỗng trở thành thù, công kích nhau trên báo. Chính điều đó làm nhiều người cảm thấy, tình bạn trong giới nghệ sĩ thật mong manh. Anh nghĩ sao?

- Thực ra đó chỉ là thiểu số thôi, mà đã là bạn thì tôi rất sợ cảm giác bạn mình đau lòng. Nếu thật sự quý trọng nhau thì dù giận nhau mình phải nghĩ đến những điều tốt người ta từng làm cho mình, những kỉ niệm mình đã từng gắn bó với họ để những sự việc đáng tiếc làm mất đi tình bạn không xảy ra. Còn những dạng nghệ sĩ ghét nhau mà lên báo nói thế này thế kia thì không hay chút nào. Chính những người đó đã làm cho khán giả có cái nhìn không hay về nghệ sĩ. Người ta thường nói bạn tốt là khi thấy “bạn té thì mình đến đỡ chứ không phải chờ tắt thở mới tới thắp nhang”. Những người miệng thì nói là bạn nhưng giận nhau lại lên báo để nói xấu nhau thì đó không phải là bạn. Thực sự ngày xưa họ không xem nhau là bạn thân với nhau, chứ nếu đã là bạn thì nghĩ đến sẽ đau lòng lắm.

Nghệ sĩ Anh Vũ.

- Dường như khi có những mâu thuẫn, đụng chạm đến quyền lợi của nhau thì nhiều người nghệ sĩ không kiềm chế được mình. Họ dễ làm tổn thương đến người bạn từng bên cạnh mình. Anh nghĩ gì về những trường hợp này?

- Buồn lắm chứ bạn, vì lợi ích cá nhân mà hận thù nhau như vậy thì buồn lắm. Làm như vậy thì họ không xứng đáng là nghệ sĩ thực sự. Làm nghề này rõ ràng là tre già măng mọc thôi, phải chấp nhận sự đào thải của nghệ thuật. Nếu mình có tài năng thực sự cộng với may mắn, Tổ cho mình thì mình sẽ sống trong lòng khán giả lâu hơn. Còn nếu không có thực lực, không có được sự hậu đãi may mắn thì mình bị đào thải nhanh hơn, tre già tre cứ già, măng mọc măng cứ mọc. Còn cứ sợ người này, người kia lên họ qua mặt mình mà càng dập người ta thì mình càng sống xấu; vì ông Tổ nghề có mắt lắm nên sau đó người xấu sẽ lãnh hậu quả thôi. Quan điểm của tôi rất đơn giản “Sống đơn giản, lấy nụ cười làm căn bản”.

- Cái gọi là tình nghệ sĩ thật sự cũng rất đáng trân trọng, đúng không anh?

- Nói chung là trong ngành kịch thì nghệ sĩ yêu thương nhau lắm, vì phải có người này mới có người kia. Có một điều tôi rất tự hào là chưa bao giờ tôi chèn ép, ăn hiếp đàn em nên chính vì vậy mà tôi rất may mắn được những đàn anh đàn chị giúp. Mình cứ giúp họ đi không cần họ trả lại mình nhưng sẽ có người khác sẽ trả lại cho mình. Những lộc trời và ông tổ cho tôi diễn đến nay đã được 18 năm rồi và thành danh cũng hơn 10 năm nay nhưng đến nay vẫn được khán giả yêu thương và quý mến thì đó là điều hạnh phúc của tôi.

- Thực tế có khá nhiều câu chuyện cảm động về tình nghệ sĩ đã diễn ra thời gian qua. Như từ câu chuyện người mẫu trẻ Duy Nhân bị bệnh ung thư vậy. Có lẽ, cái tình chỉ thật sự trỗi dậy khi có điều kiện?

- Tôi nghĩ khi đã là nghệ sĩ với nhau thì khi thấy đồng nghiệp gặp tai nạn, bệnh tật mà họ không có khả năng thì mỗi người chung một tay để giúp đỡ. Và sự giúp đỡ đó phải bằng chính tấm lòng chứ không phải qua những việc đó để phô trương mình lên. Ngày 18-11 này tại phòng trà Không tên của ca sĩ Lệ Quyên cũng làm chương trình cho Duy Nhân mà tôi và chị Hồng Vân tiếc vô cùng vì không tham gia được. Ngay ngày 18 tôi đi Anh rồi. Tôi và chị Hồng Vân cũng tham gia một chương trình từ thiện tại Anh nhằm xây chùa cho người Việt tại bên đó. Và gom góp một số tiền đem về tặng cho những người nghèo tại quê mình. Bất cứ đâu cũng có người giàu và người nghèo cho nên khi nhận được lời mời chúng tôi đi diễn để giúp đỡ bà con khó khăn.

- Nhưng nhiều người nói, tình nghệ sĩ hiện nay cần được nhân rộng để không bị lấn át bởi những tai tiếng, thị phi về những màn đấu đá, giành giật nhau từng chút danh vọng. Anh có thấy vậy không?

- Tôi thấy nghệ sĩ sống bằng lộc Tổ cho, phải nói nghệ sĩ được cái hào quang bên ngoài và nghệ sĩ nổi tiếng còn có tiền nữa, cho nên khi gặp những người khó khăn chúng ta nên thật lòng giúp đỡ. Giống như việc người ta nói nghệ sĩ không nên cho tiền ăn xin nhưng tôi từ khi đi học cho đến giờ gặp ăn xin tôi vẫn cho, vì người ta khổ, người ta khó khăn thì mình giúp thôi.

Tôi mong rằng tinh thần nghệ sĩ này nên nhân rộng nhiều nữa, để khi gặp nghệ sĩ hay những người khác gặp khó khăn thì nghệ sĩ cùng chung tay vào để giúp đỡ như ở chùa nghệ sĩ, những người nghệ sĩ già neo đơn… mình phải nên giúp đỡ để nhân rộng tình thương này ra, kêu gọi mọi người cùng ủng hộ giúp đỡ, lá lành đùm lá rách. Không có nhiều tiền cho thì mình có thể cho bằng một tiết mục biểu diễn nào đó để quyên góp là hạnh phúc lắm. Và có một câu mà tôi thấy rất tâm đắc là: “Sống lạc quan cho đời thanh thản, sống bình thản rồi sẽ thấy bình an, đừng mưu toan cho đời lệnh lạng, sống nhẹ nhàng sẽ thấy an khang”.

- Tôi được biết, sắp có quỹ Tình nghệ sĩ do diễn viên Hiền Mai và một số nghệ sĩ thành lập để giúp đỡ những nghệ sĩ già neo đơn, những nghệ sĩ trong cảnh ngặt nghèo như trường hợp của người mẫu Duy Nhân vừa qua. Đây là điều rất đáng hoan nghênh phải không thưa anh?

- Tôi nghĩ điều đó là quá tốt. Nên có một quỹ giúp cho nghệ sĩ gặp hoàn cảnh khó khăn, bệnh hoạn, neo đơn. Nhất là những người nghệ sĩ già neo đơn từng một thời oanh liệt đến khi già hiu hắt một mình, họ cảm giác cô độc, buồn bã lắm. Bởi khi trước mình nổi tiếng mà giờ không ai nghĩ đến mình thì thật ngậm ngùi, cho nên cần có những quỹ như Tình nghệ sĩ đó để giúp về cả mặt vật chất lẫn tinh thần cho người nghệ sĩ già neo đơn. Tôi cũng không dám nghĩ đến một lúc nào đó già cả không được đi diễn nữa thì sẽ nhớ nghề thế nào. Tôi chỉ mong có sức khỏe để khi già vẫn lên sân khấu diễn vai già.

Ca sĩ Hoàng Bách: Sống tốt thì tình thương sẽ ngập tràn

- Là chủ tịch kiêm huấn luyện viên của câu lạc bộ nghệ sĩ thành phố Hồ Chí Minh, anh có tâm trạng như thế nào trước hoàn cảnh khó khăn mà người mẫu Duy Nhân đang gặp phải?

- Tôi nghĩ không chỉ tôi mà tất cả các anh em nghệ sĩ dù quen hay không quen Duy Nhân đều cảm thấy rất buồn. Trong mắt mọi người Duy Nhân từ trước đến nay gắn liền với hình ảnh mạnh mẽ, đầy nam tính, hơn nữa cậu ấy đang ở tuổi đẹp nhất của một người đàn ông đang trưởng thành kể cả về nghề nghiệp lẫn cuộc sống. Duy Nhân lại mới lấy vợ gần đây, hẳn ai cũng biết đó là một câu chuyện tình đáng ngưỡng mộ. Trong nghề nghiệp, Duy Nhân là người làm việc rất đàng hoàng nên việc Duy Nhân phát hiện mình bị ung thư, hơn nữa đó là một căn bệnh khá nguy hiểm như vậy thì tất cả anh chị em nghệ sĩ đều cảm thấy sock.

Ca sĩ Hoàng Bách.

Sau khi biết chuyện Duy Nhân thì mọi người trong câu lạc bộ đều nghĩ phải làm điều gì đó cho đồng nghiệp của mình ngay lập tức. Từ khi có ý tưởng đến khi thực hiện trận đấu là 2 đến 3 ngày, tất cả mọi người đều bận, anh em bàn bạc với nhau qua điện thoại là chính để đi đến thống nhất tổ chức trận đấu ủng hộ Duy Nhân. Tôi nghĩ tình cảm của mọi người đều chung một điểm đó là muốn chia sẻ với đồng nghiệp của mình, bởi trong cuộc sống này không ai biết trước được chuyện gì. Có thể hôm nay là Duy Nhân còn ngày mai có thể là bất kì ai và nếu có thể giúp được nhau thì mọi người sẽ làm hết sức có thể.

- Người ta thường nói tình bạn trong giới nghệ sĩ thì thường rất mong manh nhưng qua sự việc lần này của Duy Nhân, mọi người có cái nhìn khác, tích cực hơn về tình nghệ sĩ?

- Thực ra nếu làm để chứng tỏ một điều gì đó thì tôi nghĩ điều đó hoàn toàn không phải. Việc giúp đỡ Duy Nhân đó là điều chúng tôi cảm thấy cần làm, nên làm chứ nếu nói ngược lại câu chuyện về tình cảm trong showbiz thì có rất nhiều ý kiến, đánh giá khác nhau. Nếu nói không quan tâm thì cũng không đúng nhưng chúng tôi chỉ có thể làm những điều chúng tôi cho là đúng thôi. Đối với câu chuyện của Duy Nhân thì cá nhân tôi nghĩ là đây là việc những người đồng nghiệp giúp đỡ nhau là việc đúng và cần thiết thì chúng tôi làm và chúng tôi chỉ nghĩ đơn giản là như vậy.

Bên cạnh đó thì cũng có số ít cho rằng tại sao phải làm như vậy? Ban đầu tôi cũng muốn trả lời lại nhưng rồi thôi vì tôi nghĩ những người nào không muốn hiểu, không có tấm lòng hoặc hiểu biết của họ quá hạn chế thì họ mới nói như vậy. Trong những công đoàn luôn có quỹ giúp cho đồng nghiệp của mình nhưng chúng tôi thì không có sẵn quỹ như vậy, nhưng chúng tôi có sự ảnh hưởng nhất định và chúng tôi dùng sự ảnh hưởng đó để giúp đỡ đồng nghiệp của mình và đấy là những điều chúng tôi đã làm.

- Anh có nhận thấy hiện nay có khá nhiều quỹ để giúp đỡ cho những người gặp hoàn cảnh khó khăn nói chung nhưng quỹ để giúp đỡ riêng cho những người nghệ sĩ thì rất ít. Anh nghĩ gì về điều này?

- Tôi nghĩ điều mình nên làm nhất trong cuộc sống này là tạo cho mọi người có cuộc sống, sinh hoạt, làm việc cũng như tạo nên một xã hội tốt hơn. Còn việc từ thiện hay tạo lập những quỹ như vậy thì tôi nghĩ rất là tốt thôi nhưng vấn đề lớn nhất theo tôi vẫn phải là tạo môi trường làm việc, môi trường sống để mọi người có một cuộc sống nhân văn, nhân ái hơn. Khi đó, mọi người sẽ có ý thức giúp nhau, sống tốt thì tình thương nó sẽ ngập tràn hơn. Còn làm những quỹ từ thiện là rất tốt, nếu có thể làm được thì nên làm.

- Nhiều người lại có suy nghĩ đã là nghệ sĩ thì phải có cuộc sống giàu có, anh có nghĩ đó là đánh giá chủ quan không khi có rất nhiều nghệ sĩ cũng rơi vào những hoàn cảnh khó khăn?

- Nói từ nghệ sĩ thì hơi rộng nhưng nói là những người làm nghệ thuật chuyên nghiệp thì đấy chỉ là bề nổi khi khán giả nhìn vào. Thực tế chúng tôi cũng chỉ làm những công việc của mình như bất kì một ngành nghề nào khác; cũng có người khá giả, có người đủ ăn, có người rất giàu nhưng cũng có những người lại thiếu thốn. Và đấy cũng là một xã hội thu nhỏ mà thôi và người ta cứ nhìn vào mặt nổi để đánh giá thì chẳng có ý nghĩa gì cả.

Tôi không dùng từ nghệ sĩ vì đó lại là một bao hàm khác, tôi chỉ nói là những người làm nghệ thuật chuyên nghiệp thì cũng có người này người kia. Cũng có người biết tiết kiệm, rồi có người sống vung vãi. Hoặc có người làm nghệ thuật chuyên nghiệp kiếm tiền vài năm không bằng một đêm của đồng nghiệp mình đó là câu chuyện rất bình thường của cuộc sống. Cũng như bạn làm một ngành nghề kinh doanh nào đó thì cũng có người thu nhập cao và cũng có người thu nhập thấp.