Nhạc sĩ, NSƯT Phạm Ngọc Khôi: Tìm cách thể hiện để hình ảnh của Bác mãi sống động với non sông đất nước
- Tôi và Thiếu tướng nhà văn Hữu Ước có may mắn gặp được nhau theo duyên trời. Tôi tham gia khá nhiều chương trình do anh đứng ra tổ chức, và chúng tôi đã tạo được ấn tượng, niềm tin cho nhau. Còn chương trình lần này, tôi thấy đây là một chương trình rất lớn mà bất kể một ai làm văn hóa nghệ thuật, khi được may mắn tham gia chương trình này đều thấy đó là một niềm vinh dự tự hào. Một tấm lòng, sự đóng góp nhỏ bé, vào sự đóng góp lớn của trí tuệ, tài năng các anh em nghệ sỹ trên cả nước. Theo tôi đánh giá thì đây là một chương trình nghệ thuật lớn về Bác Hồ, từ trước đến nay và có lẽ chưa có chương trình nào lớn như thế về quy mô, số diễn viên nghệ sỹ và các đoàn nghệ thuật trên toàn quốc tham gia biểu diễn.
- Anh khẳng định đây là chương trình nghệ thuật lớn nhất từ trước đến nay ngợi ca Hồ Chủ tịch?
- Đây chắc chắn là chương trình nghệ thuật lớn nhất từ trước đến nay. Có lẽ lâu lắm rồi, tôi không nhớ cụ thể lắm nhưng độ khoảng năm 1969, tôi có chứng kiến cuộc hòa nhạc biểu diễn nghệ thuật phục vụ tang lễ Bác Hồ tại Quảng trường Ba Đình. Lúc đó tôi còn nhỏ, nhưng ấn tượng trong tôi rất lớn, buổi hòa nhạc diễn ra sau khi đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn đọc điếu văn. Lúc đó, tôi có cảm tưởng là triệu triệu người dân Việt
- Phần âm nhạc của chương trình này với tư cách là người chỉ huy, anh sẽ triển khai cụ thể như thế nào?
- Đây là một chương trình âm nhạc cực kỳ đa dạng. Chúng ta sử dụng hài hòa tất cả thể loại âm nhạc từ quân nhạc, đến nhạc giao hưởng, nhạc dân tộc, nhạc nhẹ, nhạc pop dân gian và pop cổ điển. Chúng ta có thể sử dụng màu sắc đa chiều, đa dạng của các thể loại âm nhạc. Chúng ta có nền tảng âm nhạc phong phú, từ thể loại âm nhạc bác học kinh điển, đến thể loại âm nhạc dân gian, đại chúng, và có cả nhạc thiếu nhi, tất cả đều xoay quanh một chủ đề. Các nghệ sỹ nổi tiếng trong cả nước đều tập trung về, có cả các nghệ sỹ nước ngoài. Đây sẽ là một bữa đại tiệc âm nhạc rất lớn.
- Anh sẽ chịu trách nhiệm hòa âm phối khí cho tất cả phần âm nhạc của chương trình hay còn có nhiều sự cộng tác khác nữa?
- Đây là một chương trình lớn nên chúng tôi có một bộ máy, một tổ chuyên nghiệp để lo về phối khí, ngôn ngữ âm nhạc tập trung những nghệ sỹ lớn nổi tiếng như bác Trọng Bằng, anh Đỗ Hồng Quân, hay Nghệ sỹ ưu tú Quang Vinh, bản thân tôi, và một vài nhạc sỹ tên tuổi khác để đảm bảo sự đa dạng của chủng loại âm nhạc. Mọi khía cạnh, mọi phương diện chúng tôi đều chuẩn bị với một nỗ lực cao nhất, phát huy tối đa nội lực của chúng ta, tận dụng thế mạnh của các đoàn nghệ thuật tham gia chương trình. Mỗi đơn vị có một màu sắc nghệ thuật riêng để khắc họa hình ảnh của Bác. Quân đội khắc họa hình ảnh "Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân", Công an khắc họa hình ảnh "Chúng con canh giấc ngủ cho Người"… Rồi mỗi vùng miền đều có màu sắc âm nhạc riêng, người miền Trung có tác phẩm đặc thù âm hưởng miền Trung; miền Nam, hay miền Bắc đều có những tác phẩm đặc thù của vùng miền mình viết về Bác. Chúng tôi tuyển chọn những tác phẩm tinh túy nhất, nổi tiếng nhất từ trước đến nay viết về Bác. Đây là một chương trình tổng hợp tất cả những tác phẩm hay nhất của các nhạc sỹ nổi tiếng viết về Bác, trong đó có những nhạc sỹ đã mất như nhạc sỹ Đỗ Nhuận, Lưu Hữu Phước, Văn Cao, hay những nhạc sỹ còn sống như Huy Thục, Hoàng Hiệp v.v... Chúng tôi đa dạng hóa các tác phẩm âm nhạc để hình ảnh của Bác sống động với non sông đất nước.
- Chương trình này có tác phẩm nào mới sáng tác về Bác không, hay cũng chỉ là "bản cũ soạn lại"?
- Rất đặc biệt là Thiếu tướng nhà văn Hữu Ước đã có một tác phẩm mới viết về Bác. Đây cũng là một điều rất đặc biệt.
- Với tư cách là một nhạc sỹ, anh đánh giá như thế nào về tác phẩm mới này?
- Đó là một tác phẩm mà tôi rất là có cảm tình ngay khi mới nghe. Đây là một tác phẩm hay, có sự kết hợp hài hoà giữa chất liệu dân ca Nghệ An quê hương của Bác Hồ với sự quảng đại quần chúng kếp hợp với phong cách hiện đại của dàn hợp xướng, người lĩnh xướng, dàn nhạc giao hưởng v.v… nó làm nên sự sang trọng của tác phẩm. Tôi rất có cảm tình với tác phẩm này và tôi tin đó là một tác phẩm tốt. Chúng ta hãy chờ đợi tác phẩm này vang lên trong chương trình nghệ thuật sắp tới. Với một quy mô đầu tư tổng bộ, và sự phát huy tài năng của những cộng sự từ người phối khí cho đến ca sỹ thể hiện thì chắc chắn tác phẩm sẽ thành công. Riêng tôi, tôi đã nhìn thấy sự thành công của bài hát đó trên sự cảm nhận của từng người thể hiện, và với tư cách là một nhạc sỹ, tôi cũng đã đánh thử bản nhạc này rồi.
- Áp lực về kỳ vọng sẽ đạt được của chương trình này đối với những người thực hiện như thế nào, cụ thể là nhạc sỹ Phạm Ngọc Khôi?
- Áp lực của chúng tôi trong nhóm những người làm chương trình này là rất lớn. Chúng tôi muốn tầm ảnh hưởng cũng như kết quả đạt được của chương trình phải vượt qua những chương trình thành công rất lớn của những giai đoạn trước đó. Muốn thành công lớn, thì sức ép từ phía chúng tôi cũng không nhỏ. Tất cả những tác phẩm chúng tôi lựa chọn đều là đỉnh cao âm nhạc trường tồn trong nhiều năm. Đó cũng là một áp lực, một thách thức, một điều kiện đặt ra với chúng tôi là chúng tôi buộc phải trăn trở tìm tòi cách sáng tạo, cách thể hiện để xứng tầm với những tác phẩm đỉnh cao như vậy, đồng thời phải đáp ứng thỏa mãn được nhu cầu thưởng thức âm nhạc đỉnh cao trong công chúng hiện nay
