Giải thưởng văn chương:

Nhà văn Nguyễn Quang Sáng: Phải xứng đáng mới trao

Thứ Sáu, 30/12/2005, 08:55

Điều khiến chúng tôi khó khăn trong chuyên đề này là hầu như các nhà văn Việt Nam rất ngại nói về chuyện giải thưởng. Chúng tôi tìm gặp nhà văn Nguyễn Quang Sáng khi ông vừa đi bỏ phiếu thẩm định lần thứ hai cho Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học lần này.

- Là người đã nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh và lần này lại là thành viên trong hội đồng bình chọn các tác giả và tác phẩm được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2006, ông thấy việc chọn lựa ra được tác giả và tác phẩm xứng đáng có khó khăn? Và việc bình chọn đến đâu rồi thưa nhà văn?

- Quả là không dễ dàng, nhưng không phải là không chọn được. Hội đồng chuyên ngành tham gia trao đổi, bình chọn những tác phẩm, tác giả  xứng đáng để đưa lên hội đồng quốc gia có 11 người, tôi là một trong số đó. Hầu hết đều là những người đã từng nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh các đợt trước. Tôi vừa tiến hành trao đổi với hội đồng và tiến hành bỏ phiếu lần 2. Nói chung, chúng tôi làm việc rất nghiêm túc, cẩn trọng, có trách nhiệm không chỉ đối với những người bạn trong hội đồng mà với cả những người được bỏ phiếu.

- Quan điểm riêng của ông về giải thưởng lần này?

- Những tác giả được trao giải phải có những tác phẩm xuất sắc, được phổ biến rộng rãi và được bạn đọc biết đến nhiều. Mỗi nhà văn tự chọn cho mình 3 tác phẩm xuất sắc, tác phẩm nào đưa ra cũng phải thuyết phục ngay các hội đồng xét duyệt và bạn đọc. Cả hai đợt xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh vừa rồi theo tôi đều xứng đáng. Tôi chỉ thấy tiếc cho hai người  đã qua đời sau khi đoạt Giải thưởng Nhà nước đó là Hoàng Trung Thông và Đoàn Giỏi. Nếu họ còn sống, họ sẽ tiếp tục có những tác phẩm nhận được Giải thưởng Hồ Chí Minh. Nhân đây tôi cũng nói rõ, không phải ai nhận được Giải thưởng Nhà nước đều được nâng lên để nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh mà phải tiếp tục có những tác phẩm xuất sắc mới được xét chọn.

Nhà văn Kim Lân bảo, để bàn vấn đề khác thì tôi tham gia, còn chuyện giải thưởng thì thú thật với anh, tôi ngại lắm. Nói thật thì mất lòng, mà phải nói những lời không phải của mình thì rất chán. Nhà văn Tô Hoài bảo, tôi được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh thì biết vậy và vui vậy, chứ không tham gia vào chấm và trao, thế nên không biết gì nhiều. Các nhà văn thời chống Pháp như tôi đều đã được giải cả và được giải thì đều rất xứng đáng. Nên hỏi hội đồng thẩm định thì thông tin sẽ mới mẻ hơn...

- Ý nghĩa của Giải thưởng Hồ Chí Minh với ông - tư cách một nhà văn và tư cách thành viên hội đồng xét duyệt chuyên ngành?

- Với tôi và với những người từng nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh cũng như những người đang tiếp tục cống hiến cho nền văn học nghệ thuật nước nhà, Giải thưởng Hồ Chí Minh nhằm tôn vinh những tác giả và tác phẩm. Giải thưởng cũng chứng tỏ sự quan tâm của Nhà nước và bạn đọc đối với những đóng góp ấy. Và đó cũng chính là sự động viên tích cực, khuyến khích lớp trẻ sau này tiếp tục sáng tác.

- Nỗi lo chính của các nhà văn là liệu hội đồng thẩm định có đủ khả năng và khách quan để lựa chọn ra những tác giả và tác phẩm xứng đáng hay không. Và tôi cũng thực sự băn khoăn. Ông có nghĩ rằng, hội đồng thẩm định lần này có đủ những phẩm chất ấy?

- Trong hội đồng xét chọn chuyên ngành lần này mới ở chỗ có thêm 3 vị là những nhà nghiên cứu lý luận phê bình. Sự có mặt của họ cũng nói lên tính khách quan của hội đồng trong việc bình xét.

- Xin hỏi câu cuối cùng, ông mong gì từ giải thưởng lần này, thưa nhà văn?

- Tôi chỉ mong muốn chọn ra được những tác giả và tác phẩm xứng đáng với giải thưởng vinh dự và to lớn này

Hạnh Chi
.
.