Ghi chép ở Đài Loan

• Trải nghiệm không gian công nghệ Đài Loan tại Hà Nội
• Vỉa hè, điểm đỗ xe máy ở Đài Loan: Trông người ngẫm ta
• Đài Loan tiếp tục nới lỏng quy định xin visa

Qua đó, Đài Loan hiện ra như một "hòn đảo xinh đẹp - Formosa" đúng như cái tên nó được người châu Âu đặt cho từ rất lâu.

1. Có thể coi đây là một quốc đảo gồm có đảo Đài Loan lớn nhất và một số quần đảo khác. Nằm trong vành đai "núi lửa" Thái Bình Dương, phần lớn diện tích là đồi núi với khí hậu ôn hòa nên Đài Loan đa dạng về cảnh quan tự nhiên. 

Dân cư Đài Loan hiện nay đa số là người Hoa nhưng các tộc người bản địa luôn được coi trọng và các mặt kinh tế - xã hội phát triển không thua kém người Hoa. Thậm chí những "đặc sản" về nông sản, sản phẩm văn hóa nổi tiếng hiện nay được ngành du lịch quảng bá là của các tộc người "thổ dân" có mặt trên đảo Đài Loan từ hàng ngàn năm trước.

Nếu nhìn Đài Loan từ hạ tầng cơ sở và công trình xây dựng ở các thành phố lớn thì có thể nhận xét, cảnh quan và kiến trúc hiện đại nhưng… đơn điệu, hướng đến tính hiệu quả chứ không phải tính mỹ thuật. 

Hệ thống giao thông công cộng phát triển tất cả các loại hình: đường hàng không, xa lộ cao tốc, xe lửa, xe bus, đường trên cao, cầu vượt… tuy không rộng lớn nhưng "phủ kín" từ Bắc xuống Nam, Đông sang Tây trong diện tích khoảng gần 36 ngàn km²2. 

Địa hình đồi núi nên nhiều đoạn đường thực chất là những cầu cạn uốn lượn theo sườn núi hay dòng sông. Trong các thị trấn và thành phố dưới lòng đường và trên vỉa hè mỗi bên đều có hai hệ thống cống thoát nước rất lớn, cứ khoảng 5m có một miệng cống, nắp cống bằng gang đúc có nhiều khe hở. Giải pháp này giúp thoát nước rất nhanh nhất là vào mùa mưa bão.

Nhìn trên bản đồ địa hình Đài Loan có một đặc điểm gần giống khu vực Cần Giờ TP HCM: nhiều sông lớn nhỏ hình thành từ những ngọn núi hoặc do bờ biển xâm thực. Vì vậy các thành phố có nhiều cây cầu hầu hết thiết kế đơn giản kiểu cầu dây văng. Mùa này nước cạn lòng sông hẹp, một bên bờ được xây kè chống sụt lở còn bên kia là bãi bồi. Phía bờ kè luôn có vườn hoa thảm cỏ cùng với bãi đậu xe hơi cho những chung cư gần đó.

Có lẽ không bị sức ép về dân số nên các thành phố ít có công trình cao tầng và "hoành tráng", kiểu dáng và màu sắc của phố xá nhà ở khách sạn chủ yếu màu xám, nâu nhạt… không rực rỡ như "đại lục" ngoại trừ mấy khu Chợ đêm phục vụ du khách. Nhưng từ bãi biển đến đồi núi, từ đường phố trung tâm đến xóm làng… tất cả đều rất sạch sẽ do ý thức của mọi người. Vỉa hè lát loại đá tự nhiên nhẵn nhưng không trơn trượt. 

Trên vỉa hè và dưới lòng đường dù hẹp vẫn có nhiều đoạn kẻ vạch dành đậu xe hơi và xe máy, xe đạp cũng được nhiều người sử dụng nên phần lớn đường thành phố có làn dành riêng cho xe đạp. Cây xanh bao phủ khắp nơi, một khoảng trống nhỏ cũng trở thành thảm cỏ xanh hay bồn hoa rực rỡ.

2. Các thành phố lớn ở Đài Loan đều có chợ đêm, tuy được hình thành chưa lâu nhưng đã trở thành một trong những sản phẩm du lịch chủ yếu và mang lại nguồn lợi lớn cho người dân địa phương. Đó là những khu phố đi bộ bố trí hàng quán hai bên, về khuya thì xe hàng được đẩy ra bán ngay trên đường. Ẩm thực ở chợ đêm nhiều nhất là đồ chiên nướng như hải sản (mực, hàu), gà, khoai lang, đậu hũ thúi, cơm chiên mì xào… trái cây bán trái hay ký, hoặc cắt miếng đựng trong hộp, tất nhiên không thể thiếu "đặc sản" trà sữa. 

Ngoài ra là hàng tiêu dùng, bánh kẹo của Đài Loan và một số "hàng hiệu" của thế giới… Các mặt hàng không quá đặc sắc nhưng đảm bảo an toàn thực phẩm và không lo hàng giả. Điều thú vị là ở Chợ đêm hầu hết các quầy hàng đều do thanh niên bán hàng một cách chuyên nghiệp, nhanh nhẹn và thân thiện. Nhộn nhịp nhưng không ồn ào, an ninh và sạch sẽ cũng là một ưu điểm để du khách lựa chọn đến đây.

Đi dạo chợ đêm nảy ra câu hỏi, vì sao chúng ta có nhiều loại hàng hóa độc đáo, ẩm thực đặc sắc mà không có một loại nào trở nên phổ biến như trà sữa Đài Loan: vì chưa biết "cải biến" thêm bớt gia vị nguyên liệu để phù hợp hơn với "giới trẻ thời @" hay vì chưa biết cách thức quảng bá tiếp cận với du khách? 

Vì sao chợ đêm và phố đi bộ ở TP HCM còn đơn điệu về hàng quán, ẩm thực và những sinh hoạt ở đó nên chưa thực sự là "không gian cho cộng đồng"? Vì sao không có nhiều người trẻ bắt đầu từ việc đầu tư và chăm lo những quầy hàng nho nhỏ không đòi hỏi nhiều vốn liếng và kỹ năng nhưng độc đáo, hơn là mơ tưởng đến những dự án "khởi nghiệp" hoành tráng?

3. Tòa tháp Đài Bắc thường biết đến tên gọi Toà nhà Taipei 101 là nơi mà ai đến Đài Loan cũng muốn check-in tại đây. Khởi công xây dựng năm 1999 và hoàn thành năm 2004 vào thời điểm đó là tòa nhà cao nhất thế giới: 509m cả cột anten với 101 tầng. 

Về hình dáng, tòa nhà như một thân cây tre với 8 khúc, biểu trưng cho sự tăng trưởng tốt, và mỗi khúc lại gồm 8 tầng vì trong văn hóa Trung Hoa, "bát" biểu trưng cho sự phồn vinh, sung mãn. 

Để đưa du khách lên tầng thứ 89 cách mặt đất 383,4m để có thể ngắm toàn cảnh thành phố Đài Bắc qua lớp kính dày trong suốt đã có hai thang máy vận hành ở tốc độ cao đến 1.010m/phút nên chỉ mất 39 giây. 

Từ đây đi cầu thang bộ lên 2 tầng nữa, từ tầng 91 lộ thiên ở độ cao 390m bạn có thể ngắm phong cảnh và hít thở không khí mát mẻ trong lành ngoài trời. Mỗi phía là một cảnh quan: nơi thì màu xanh bát ngát của rừng núi, nơi nhấp nhô những tòa nhà, nơi là những cây cầu qua những dòng sông chảy giữa thành phố, nơi nhìn xa xa là biển. 

Cũng ở tầng này có một phòng chiếu phim nhỏ, du khách có thể xem bộ phim về quá trình xây dựng và sự kiện khánh thành tòa nhà. Đi bộ xuống tầng 87 ta được tận mắt nhìn thấy quả cầu sắt mạ vàng khổng lồ nặng 6.000 kg được đặt ở đây với chức năng giữ thăng bằng cho tòa nhà khi gió bão hay động đất.

Là trung tâm tài chính thế giới ở Đài Loan nên Tòa nhà Taipei 101 được coi là biểu tượng của thành phố Đài Bắc và của đất nước Đài Loan về kiến trúc độc đáo vừa hiện đại vừa truyền thống, đồng thời là biểu tượng sức mạnh kinh tế của một trong "bốn con rồng châu Á".

Tác giả ở Đài Loan

Ở Đài Loan vẫn duy trì và phát triển một số nghề thủ công mỹ nghệ nổi tiếng của Trung Quốc, nhất là nghề chế tác đá quý. Thành phố nào cũng có cửa hàng đá quý thu hút rất nhiều du khách, nhất là khách châu Á vì đồ trang sức hay vật trang trí đều được giới thiệu là có chức năng hợp "phong thủy" hoặc có lợi cho sức khỏe. Đá ngọc các màu xanh, nâu, vàng hay trong suốt, san hô đỏ, kim cương rực rỡ, ngọc trai trắng tinh… phần lớn khai thác tại Đài Loan. 

Sản phẩm muôn hình vạn kiểu, giá cả cũng có nhiều mức khiến cho ai cũng có thể mua một món đồ hợp túi tiền. Sự chào mời nhiệt tình, giới thiệu kỹ lưỡng bằng ngôn ngữ của khách (tiếng Anh, Pháp, Nhật, Hàn, Việt…) càng làm cho nhiều du khách khó mà từ chối.

Tại nhiều trung tâm thương mại, nhà hàng, cửa hàng lớn nhỏ thường có người Việt được thuê để phục vụ du khách Việt, vì vậy du khách Việt đỡ phần ngại ngần và dễ dàng "mở hầu bao" mua sắm. 

Người Việt đã trở nên quen thuộc tại Đài Loan, đa phần là người trẻ "qua đây đi làm lấy tiền phụ giúp gia đình" bằng lao động hợp tác, làm osin, giúp việc nơi mua bán hay là những cô dâu Việt…

Nơi xứ người mà nghe thấy tiếng Việt từ nhiều vùng miền trong nước… bỗng thấy nao lòng… Bao giờ người Việt mình không còn phải theo nhau ra nước ngoài làm thuê dù là một nơi rất gần quê nhà, như ở Đài Loan?

Đài Bắc ngày 17-12-2017