Quốc khách Việt của Hoàng Cung Nhật Bản
Muốn yêu một đất nước nào thì hãy yêu một người cụ thể ở đất nước ấy... Câu ngạn ngữ nước ngoài ấy hình như có vận vào trường hợp của cựu Thủ tướng Nhật Bản Koizumi? Trong mối thịnh tình với Việt Nam nhiều năm qua, ông đã chọn người đứng đầu nội các Việt Nam Phan Văn Khải làm cái kênh hữu hiệu để chuyển tiếp cho những ý tưởng hòa bình, hữu nghị hợp tác!
Không phải chỉ có con số 9,5 tỷ USD vốn ODA cho Việt Nam từ năm 1994 đến 2005 (cao nhất trong các nước có vốn ODA cho Việt Nam) và còn hơn thế nữa, những câu chuyện, những hành xử mang đậm phong vị cốt cách Á Đông nồng ấm tình bằng hữu... Mới đây, cựu Thủ tướng Phan Văn Khải đã tới Hoàng gia Nhật Bản để nhận phần thưởng cao quý nhất của Nhà nước Nhật, Huân chương Mặt trời mọc.
Cái tin Hoàng gia Nhật Bản quyết định tặng Huân chương Mặt trời mọc, phần thưởng cao quý nhất của Nhà nước Nhật cho cựu Thủ tướng Việt Nam Phan Văn Khải là do Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Phú Bình cho chúng tôi biết ngay sau buổi tiếp kiến với cựu Thủ tướng Koizumi. Chính cựu Thủ tướng Koizumi đã thông báo tin tốt lành ấy cho Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các thành viên phái đoàn Chính phủ Việt
...Tâm trí tôi ngược về cái thời điểm Thủ tướng Phan Văn Khải thăm hữu nghị chính thức Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng thống G.Bush. Chẳng rõ việc chiếc chuyên cơ chở Thủ tướng Phan Văn Khải và Đoàn đại biểu Việt Nam lượt đi dừng lại mấy tiếng đồng hồ tại sân bay quốc tế Narita có phải là hạ cánh kỹ thuật theo thuật ngữ của ngành hàng không? Và lượt về lại cũng non một buổi dừng ở thủ đô
Đã đành việc tiếp nhiên liệu, chỉnh trang máy móc chuẩn bị trước và sau cho một chuyến bay dài xuyên đại dương và lục địa như thế là cần thiết, nhưng lượt đi lẫn lượt về trong hai lần dừng chân ở Tokyo, Thủ tướng Phan Văn Khải đều được Thủ tướng Koizumi tiếp hình như đã nói lên điều chi đó cao hơn thế?
Cánh báo chí chúng tôi từng nghe (tất nhiên nghe vậy thì cũng chỉ biết vậy) rằng trong những kênh những cầu nối, những dạng lobby cho chuyến thăm Hoa Kỳ lần đầu tiên của một Thủ tướng Việt Nam, Nhật Bản là một kênh hữu hiệu? Việc Thủ tướng một đồng minh chiến lược của Mỹ ân cần đón gặp và trao đổi với Thủ tướng Việt
Ngay sau chuyến thăm thành công ấy, trong một lần gặp, trước vẻ tò mò của tôi về hai lần dừng chân ở Nhật Bản, Thủ tướng Phan Văn Khải cho biết lần trở về ấy là cùng một số thành viên đoàn Việt Nam tới nhà riêng Thủ tướng Koizumi, theo lời mời của Thủ tướng để ăn mừng tân gia. Mời cơm thân mật với phong tục người Nhật đã hiếm lại mời cơm ngay tại nhà riêng và lại là khai trương tân gia có lẽ càng hy hữu? Trong những bữa cơm thân mật của người Á Đông ấy, nhất là trong phạm vi hèm hẹp hạn chế nào đó, tôi biết những câu chuyện trong bữa ăn là bí mật đời tư lẫn chuyện riêng của quốc gia?
Qua câu chuyện của Thủ tướng, tôi cũng biết thêm, bữa cơm mừng tân gia ấy có hiện diện của ngài Shinzo Abe, Đổng lý Văn phòng nội các, khi ấy nghe nói là cánh tay mặt của Koizumi, sau này là Thủ tướng Nhật Bản. Có lẽ chỉ mỗi vợ chồng ông Sáu Khải mới biết được lý do cho đến giờ này cựu Thủ tướng Koizumi vẫn là độc thân.
Trong thời gian tổ chức ASEM 5 ở Hà Nội, Thủ tướng Phan Văn Khải và phu nhân đã có những cuộc tiếp xúc thân mật với một số nguyên thủ các nước Á, Âu và tổ chức những bữa cơm thân mời riêng Thủ tướng Nhật Bản Koizumi. Nhưng có chuyện này thì nói được, Thủ tướng Nhật Bản bộc bạch với Thủ tướng Việt Nam trong một buổi thưởng thức ca nhạc ở Nhà hát Lớn Hà Nội rằng, giấc ngủ của ông chỉ say và sâu một khi trong phòng ngủ có âm thanh vừa phải của ca khúc hoặc trích đoạn một giao hưởng ưa thích nào đó!
Mặc dù biết Thủ tướng Nhật vốn đậm chất nghệ sĩ, chả phải hồi trai trẻ nữa mà khi đã đứng tuổi, đã tham dự chính trường còn thường xuyên lui tới những phòng trà những hý trường... Rồi ông Thủ tướng Nhật tương lai ấy rất mê nhạc kịch và giọng hát của Elvis Presley huyền thoại, người có cùng ngày sinh nhật với Koizumi là mồng 8 tháng 1... Nhưng lần ấy trong Nhà hát, Thủ tướng Phan Văn Khải vẫn ngạc nhiên bởi Thủ tướng Nhật Koizumi hình như trong lúc cao hứng, khi thì bằng lời khi thì bằng điệu bộ cử chỉ đã nói trước hoặc hát theo một số ca khúc nước ngoài hoặc trích đoạn giao hưởng mà các nghệ sĩ Việt Nam chuẩn bị biểu diễn cho quan khách!
Sát sạt bên ông là mái tóc nghệ sĩ bồng bềnh để ngôi chẻ na ná như Beethoven. Mái tóc ấy không khi này thì khi khác thấp thoáng trên các chính trường lẫn thương trường nhưng bao giờ cũng thu hút được sự chú ý của cả thế giới, có thể Koizumi là đại diện cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới hoặc có thể là phong cách ứng xử độc đáo? Thời điểm nào được coi là khó khăn nhất của ngài trong nhiệm kỳ hai lần làm Thủ tướng? Ngài Koizumi đã cười thân mật trong không khí gần gũi ấy mà bộc bạch với Thủ tướng ta rằng, khó có thể nói là thời điểm, là giai đoạn mà là thường xuyên và có lẽ cũng như ở Việt Nam thôi, cái khó nhất là cái mới phải đương đầu với cái cũ lạc hậu cản trở cái mới và cao hơn thế, phải tìm cách thắng!
(Tôi chắc Thủ tướng quá rành việc cánh truyền thông lẫn chiêm tinh từng nói nhiều đến cái bản tính của Koizumi! Rằng ông tuổi Ngọ (sinh năm 1942), có tài nhưng truân chuyên(?!). Ngựa dữ, ngựa bất kham mới là ngựa hay? Những năm cuối sáu mươi, ông tranh cử vào hạ viện nhưng nhiều lần không thu đủ số phiếu để đại diện cho đảng Dân chủ tự do LDP. Rồi từ năm 1995 đến năm 1999, ông đều đặn tranh cử chức Chủ tịch đảng LDP nhưng đều thất bại. Mãi đến năm 2000, được cánh cải cách trong LDP hậu thuẫn, Koizumi mới đậu được ở nấc thang quyền lực cao nhất của LDP. Mấy tháng sau, ông đã trở thành Thủ tướng của nước Nhật.--PageBreak--
Là Thủ tướng có thời gian cầm quyền lâu thứ 3 của nước Nhật, Koizumi đã đưa nước Nhật trở lại thịnh vượng sau nhiều năm khủng hoảng mà theo phương châm của ông, có những bước cải tổ đau đớn nhưng cần thiết để đảm bảo cho tương lai. Cũ và mới là vậy chăng?
...Cho đến bây giờ khó mà biết thời điểm nào là bắt đầu cao điểm cho những mối thân hữu bạn bè mang tầm quốc gia ấy? Có lẽ là sự kế thừa chăng? Ngài Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nhật Bản Wantanabe từng có mối quan hệ thâm giao với Phó Thủ tướng Phan Văn Khải. Hay hung tin ngài bị bệnh hiểm nghèo, Phó Thủ tướng Phan Văn Khải sau khi tham khảo ý kiến của các bác sĩ đã gửi sang, mặc dầu biết chỉ là cử chỉ động viên thôi, những linh chi với tam thất với hy vọng ông bạn giảm bớt cơn đau... Nhưng rồi vị chính khách Nhật nổi tiếng ấy cũng không chống lại được quy luật nghiệt ngã của tạo hóa...
Những lần công du gấp gáp sau này trên đất Nhật, Thủ tướng Phan Văn Khải cứ dự định về quê ngài Wantanabe để viếng thăm phần mộ nhưng vẫn chưa thực hiện được ý định ấy! Lần mới đây ngồi với mấy anh em báo chí chúng tôi khi ông vừa đi Nhật nhận phần thưởng cao quý của nước Nhật Huân chương Mặt trời mọc về, chuyện đầu tiên ông nói ngay với chúng tôi là may mắn trong số khách mời bữa cơm thân mật mà cựu Thủ tướng Koizumi mời để chào mừng cựu Thủ tướng Việt Nam Phan Văn Khải, hình như ngài cựu Thủ tướng đã tiên liệu mối quan tâm của ông bạn già của mình mà cho mời bà quả phụ cùng con gái ngài Wantanabe tới Tokyo?
... Giữa những ngày APEC sôi động, mấy anh em báo chí chúng tôi vừa được tin cựu Thủ tướng Phan Văn Khải làm quốc khách của nước Nhật vừa mới trở về... Trong gian phòng khách đơn sơ của căn nhà công vụ ở số 1 Hoàng Văn Thụ, những tò mò về buổi nhận Huân chương Mặt trời mọc ở Hoàng cung Nhật như được giải tỏa phần nào qua câu chuyện vốn rất kiệm lời của chủ nhân.
Trước khi tới đây, chúng tôi được biết qua câu chuyện của Thế Thuần, phóng viên TTX Việt
Trong nhóm báo chí tháp tùng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong chuyến thăm Nhật tháng 10/2006, chúng tôi cũng được đồng nghiệp báo Umuri Shimbun cho hay, Hoàng gia Nhật Bản thường mỗi năm chỉ tiếp khách nước ngoài một lần. Khách thường là nguyên thủ quốc gia. Sự kiện Nhật hoàng và Hoàng hậu tiếp Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và phu nhân, sau đó là Nhật hoàng trực tiếp trao Huân chương Mặt trời mọc, phần thưởng cao quý nhất của Nhà nước Nhật Bản cho cựu Thủ tướng Phan Văn Khải là những sự kiện hiếm có. Hình như chưa có quốc gia nào có hai đặc ân ngay tại Hoàng cung Nhật mà chỉ cách nhau có hai tháng như thế?
Theo hướng dẫn của lễ tân Hoàng cung, trước buổi lễ, Đại sứ Việt Nam đã sắm sanh bộ trang phục cho cựu Thủ tướng nước CHXHCN Việt Nam theo nghi thức của Hoàng cung Nhật Bản, từ chiếc sơmi, gilê, giày tất. Duy nhất chỉ có cựu Thủ tướng Phan Văn Khải cùng cựu Thủ tướng Australia và phu nhân (một việc hơi tiếc là phu nhân cựu Thủ tướng Việt Nam chẳng may bị đau chân nên không cùng đi Nhật với phu quân được) vào nơi tiến hành buổi lễ. Tại đó, theo hướng dẫn của lễ tân, hai cựu Thủ tướng tập một số động tác những là lui tới khi cử hành buổi lễ. Khác với cựu Thủ tướng Australia, cựu Thủ tướng Việt Nam, chắc được lễ tân Hoàng cung hướng dẫn trước nên chỉ phải thử có một lần!
Buổi lễ diễn ra trong không khí trang trọng non một tiếng đồng hồ và không có bất cứ ngôn ngữ gì thêm ngoài những nghi thức của Hoàng gia trong những dịp được coi là lễ trọng như thế này. Đích thân nhà vua Nhật Bản, 73 tuổi, trang trọng gắn chiếc Huân chương Mặt trời mọc, phần thưởng cao quý của Nhà nước Nhật Bản cho cựu Thủ tướng Phan Văn Khải! Tấm ảnh do nhiếp ảnh của Hoàng cung Nhật thực hiện, tới thời điểm này vẫn chưa được gửi về...
Vậy nên mới chỉ có bức ảnh này của Thế Thuần tới tay bạn đọc ANTG Cuối tháng chụp vào thời điểm ngay sau buổi lễ ở Hoàng cung
