Nước Đức tìm ra Tổng thống mới: Lọt sàng xuống nia

Thứ Bảy, 10/03/2012, 10:40
Phải đến ngày 18/3 tới mới diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống để có người kế vị thay ông Christian Wulff vừa từ chức ngày 17/2 do những cáo buộc liên quan tới giới kinh doanh vì các lợi ích vật chất cá nhân. Thế nhưng ngay từ bây giờ, người ta đã chắc chắn khả năng trở thành nguyên thủ quốc gia sẽ thuộc về nhà thần học Đông Đức Joachim Gauck.

Theo lời bà Thủ tướng Đức Angela Merkel, tối 19/2, các chính đảng chủ yếu tại nước này là Liên minh Dân chủ Cơ đốc (CDU), Liên minh Xã hội Thiên chúa giáo (CSU), Dân chủ Tự do (FDP), Xã hội Dân chủ (SPD), Đảng Xanh đã nhất trí đề cử ông Joachim Gauck làm ứng cử viên chung.

Chậm còn hơn không

Quyết định từ chức của ông Wulff được đưa ra sau khi Viện Công tố bang Niedersachsen, nơi ông Wulff làm Thủ hiến trước đây, đề nghị Quốc hội CHLB Đức tước quyền miễn trừ của ông Wulff để tiến hành điều tra. Nếu ở quốc gia khác, cái gọi là tội lỗi của ông Wulff có lẽ chỉ là “chuyện nhỏ như con thỏ”.

Số là, khi còn làm Thủ hiến bang Niedersachsen (từ ngày 4/3/2003 tới 30/6/2010), vợ chồng ông đã vay của vợ một người bạn doanh nhân gần 500 nghìn euro với lãi suất ưu đãi 4% năm để mua nhà (ở thời điểm đó tại đây lãi suất vay tiền để mua nhà phải là 4,6%)…

Cái sảy nảy cái ung, sự việc này cộng thêm cách hành xử không khéo của chính ông Wulff đã khiến cho mọi sự trở nên quá mù ra mưa và ông bắt buộc phải rời khỏi vị trí nguyên thủ quốc gia. Theo luật pháp CHLB Đức, Chủ tịch Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Horst Seehofer sẽ tạm thời giữ chức Tổng thống Đức trong vòng 30 ngày cho tới khi một Tổng thống mới được bầu lên.

Ông Wulff là một luật gia đi làm chính trị, đang ở độ tuổi tương đối trẻ thuộc đảng CDU (ông sinh năm 1959). ông đã giành được chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống ngày 30/6/2010, sau khi người tiền nhiệm là ông Horst Koehler bất ngờ từ chức do bị chỉ trích về những phát biểu của ông liên quan tới cuộc chiến ở Afghanistan. Một điều trớ trêu là, trong cuộc bầu cử này, người phơi áo trước ông Wulff ở vòng ba, khi để chiến thắng chỉ cần tới một đa số phiếu rất tương đối, chính là nhà thần học Gauck, khi đó là ứng cử viên của SPD và đảng Xanh.

Ở thời điểm đó, uy tín của ông Gauck cũng đã ở mức khá cao. Tuy nhiên, do không tranh thủ được sự ủng hộ của bà Chủ tịch  CDU Merkel nên rốt cuộc là ông không thể giành được thế thượng phong. Người ta kể lại rằng, ở thời điểm đó, ông Gauck đã rất hy vọng ở bà Merkel vì giữa bà với ông đã có không ít điều chung. Cả hai đều trưởng thành ở Đông Đức, đều theo đạo Tin Lành.

Bà Merkel đứng đầu lực lượng bảo thủ, còn ông Gauck, một người không đứng trong chính đảng nào, tự xác định mình như một nhân vật tự do bảo thủ cánh tả. Trong quá trình vận động tranh cử năm 2010, ông Gauck đã tìm đủ cách để tiếp cận bà Merkel. Thậm chí, ông từng thổ lộ: “Nói thực là tôi đã hy vọng rằng bà ấy sẽ gọi điện cho tôi”. Thế nhưng, đã không có một hồi chuông điện thoại như thế.

Hơn thế nữa, khi Chủ tịch SPD Zigamar Gabriel trước khi tên họ tất cả các ứng cử viên được công bố, gửi cho bà tin nhắn SMS với đề nghị chung tay đưa ông Gauck làm ứng cử viên duy nhất của liên minh cầm quyền và cả phe đối lập, bà Merkel đã từ chối…

Dẫu sao, không phải vì thua mà ông Gauck lại phải cảm thấy quá ấm ức, vì rốt cuộc, cuối năm 2010, ông vẫn được báo Sueddeutsche Zeitung bình chọn làm chính trị gia tiêu biểu trong năm. Nhiều cử tri Đức vẫn dành cho ông những thiện cảm nhất định. Tuy nhiên, ông cũng đã không hy vọng gì vào việc sớm trở lại với cuộc đua cao cấp vào chính quyền vì nhiệm kỳ của một Tổng thống ở CHLB Đức kéo dài tới 5 năm.

Tuy nhiên, ở đời ai học được chữ ngờ. Và chính ông Gauck cũng đã không ngờ rằng, đúng buổi tối đẹp trời giữa tháng 2/2012, ông đã nhận được điện thoại của bà Merkel khi đang đi từ sân bay về nhà trên xe taxi.

Được lời như cởi…

Các phóng viên tờ báo Đức Bild đã tìm thấy người lái xe taxi đã chở ông Joachim Gauck vào đúng thời điểm mà nữ Thủ tướng Angela Merkel gọi điện thoại tới cho ông và đề nghị nhận lời làm ứng cử viên Tổng thống. Hóa ra là, người đầu tiên lái xe chở Tổng thống tương lai của nước Đức là Vadim Belon, một người Nga 44 tuổi tới từ thành phố Novosimbirsk, mới nhập quốc tịch Đức và 5 năm gần đây hành nghề  lái xe taxi ở Berlin.

Anh Belon kể rằng, khi anh lái chiếc xe Folkswagene của mình tới sân bay Tegel, anh đã nhìn thấy trong đám đông đang tấp nập đi lại “một người đàn ông đứng tuổi đang bình thản đứng cạnh cái va li của mình”. Rồi người đàn ông ấy ngồi vào xe của Belon. Tất nhiên, người lái taxi đã không nhận ra trong vị khách của mình gương mặt quen thuộc của nhà hoạt động nhân quyền nổi tiếng từng tham gia cuộc bầu cử Tổng thống năm 2010: “Tôi chẳng biết đấy là ai cả. Mỗi ngày tôi phải chở bao nhiêu là khách nên tôi lắm khi cũng chẳng kịp nhìn mặt ai cho kỹ, - Belon kể với các nhà báo tối 21/2 trên kênh truyền hình. - Vị khách này trông có vẻ khá mệt mỏi, rõ ràng là ông đã phải đi trên đường suốt cả ngày rồi.Tuy nhiên, ông cũng tạo ra cảm giác dễ chịu, ông nói với tôi là ông sẽ chỉ đường cho tôi và nói chung, ông rất lịch sự”.

Anh Belon kể tiếp:

“Tôi vô tình được nghe thấy những gì diễn ra ở ghế đằng sau. Khi chúng tôi đã đi được nửa đường về nơi cần tới, vị khách của tôi bỗng nổi chuông điện thoại gọi tới. Và tôi vặn nhỏ tiếng radio. Tôi tất nhiên là không nghe thấy những gì người ta nói với ông, nhưng tôi chỉ biết ông đã đáp: “Được rồi, tôi đồng ý”. Rồi sau đó ông thở một hơi thật sâu và nói với tôi: “Bắt đầu từ phút này là anh đang chở vị Tổng thống mới đấy!”.

Ông Gauck và người bạn gái thân thiết.

Thoạt tiên tôi không tin vào tai mình nhưng rồi ông nói thêm: “Tôi cần phải tới chỗ văn phòng Thủ tướng”. Theo quy định thì chỉ những chiếc xe đặc biệt mới được lại gần văn phòng Thủ tướng nhưng tôi vẫn tìm ra cách để chở vị Tổng thống tương lai tới sát cổng. Khi những người cảnh vệ tới vây quanh xe tôi, tôi đã hạ kính xuống để nói với họ về người mà tôi đang chở ở ghế sau…”.

Theo lời anh Belon, đồng hồ tính tiền đã chỉ hơn 23 euro khi xe dừng bánh và ông Gauck đã thanh toán bằng tiền mặt, đồng thời còn boa cho anh khá hậu hĩnh. ông cũng đã ký lưu niệm cho anh vào hóa đơn thanh toán mà anh Belon đã rất tự hào mang tới khoe trong chương trình truyền hình…

Chỉ là tối ưu

Theo lời bà Angela Merkel, quyết định lựa chọn ông Jaochim Gauck làm ứng cử viên Tổng thống chung đã được thông qua sau những suy tư tính toán khó khăn và kỹ lưỡng. Thực ra, trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2010, bà Merkel không mấy mặn mà với ông Gauck là có những lý do xác đáng. Với vị trí địa chính trị của nước Đức, quốc gia là đối tác chính của Moskva ở châu âu, đương kim nữ Thủ tướng không muốn nhìn thấy trên ghế nguyên thủ quốc gia một nhân vật mà từ lâu vẫn có tiếng là quá cứng rắn đối với quá khứ của Đông Đức và luôn giữ một thái độ tương đối không thiện cảm với nước Nga.

Thế nhưng, trong tình cảnh hiện nay, khi ông Wulff, người mà nữ Thủ tướng Đức rất có cảm tình bắt buộc phải từ chức, liên minh cầm quyền ở nước này rất khó tìm được những thay thế khả dĩ hơn ông Gauck. Và bà Merkel đã buộc phải tuyên bố với báo giới rằng, bất chấp tất cả những sự khác nhau giữa bà và ông Gauck, hai người vẫn được liên kết bởi “những tư tưởng tự do”. Bà cũng gọi ông Gauck là “người thầy đích thực của dân chủ”. BBC đưa tin rằng, bà Merkel còn nói thêm về ông Gauck như sau: “Con người này có thể truyền cho chúng ta những xung động quan trọng trong giai đoạn có thể xảy ra nhiều thách thức mới và củng cố niềm tin đối với nền dân chủ”.

Theo một cuộc thăm dò xã hội do Bild tiến hành, hiện có khoảng 54% số cử tri Đức bày tỏ sự ủng hộ đối với ông Gauck.

Sau khi nhận được điện thoại từ bà Merkel và đồng ý nhận lời làm ứng cử viên Tổng thống, ông Gauck cũng đã nói luôn rằng, ông xin lỗi trước vì những sai lầm có thể phạm phải khi ở trên cương vị mới. ông cũng nói thêm với bà Merkel là ông cảm ơn vì sự ủng hộ của bà đối với ông: “Điều quan trọng đối với tôi là việc bà bày tỏ sự ủng hộ đối với tôi”.

Đời tư một nỗi

Ông Gauck sinh ngày 24/1/1940 tại Rostok trong gia đình một thuyền trưởng. Mẹ ông là nhân viên văn phòng. Cha mẹ ông đều từng là đảng viên đảng Quốc xã dưới thời phát xít. Cuối Chiến tranh thế giới thứ hai, cha ông đã bị quân đội Anh bắt làm tù binh và chỉ về lại thành phố quê hương vào năm 1946. Năm 1951, do bị tố cáo là gián điệp của phương Tây nên cha của ông đã bị bắt và chỉ được ra tù vào năm 1955. Lúc trẻ, ông Gauck đã định trở thành nhà báo nhưng rồi ông lại trở thành mục sư đạo Tin Lành… Sau khi nước Đức thống nhất năm 1990, ông Gauck đã dần dà trở thành một nhà hoạt động xã hội nổi bật trên chính trường với những quan điểm gay gắt về quá khứ…

Ông Gauck có bốn người con. Từ năm 1991, ông sống ly thân với vợ nhưng vẫn không li dị. Từ năm 2000, người bạn gái thân thiết của ông là nữ nhà báo Daniela Schadt. Theo đánh giá của báo chí Đức, hai người là một cặp rất đẹp đôi, cởi mở, đa cảm và hạnh phúc. Nếu nói như thể là giả dối hay phạm lỗi thì chỉ là những ai cực kỳ hẹp lòng…

Trần Thanh Tịnh
.
.