Danh hài Bảo Quốc: Ơn người vì ta qua phong ba

• Danh hài ở đâu mà lắm thế?1
• Danh hài Trấn Thành, Hoài Linh, Trường Giang "đại náo" đầu xuân
• Danh hài Xuân Hinh làm liveshow hoành tráng

Đã từng là một kép chính trên sân khấu cải lương, Bảo Quốc kết hôn với một mỹ nhân không giăng mắc gì đến nghệ thuật mà vẫn sống bên nhau đầm ấm gần nửa thế kỷ. Bí quyết của Bảo Quốc có phải nằm ở tiếng cười tếu táo xua tan mọi muộn phiền không?

Danh hài Bảo Quốc năm nay đã 68 tuổi. Tuy nhiên, trông ông vẫn còn phong độ lắm. Đặc biệt là cách ông pha trò hài hước mỗi khi trò chuyện. Bảo Quốc tự hào khoe rằng: "Cháu nội Gia Bảo của tui vừa có con rồi, nên tui đã được lên chức… ông cố nội!".  

Ông rất tự hào về đứa cháu nội Gia Bảo đã nối nghiệp mình trên sân khấu hài. Bởi lẽ, ông lý giải, khi hướng cho cháu nội Gia Bảo theo nghề thì ông mới không cảm thấy xấu hổ với hai bậc sinh thành lừng lẫy của mình. Ngày nào Gia Bảo lẫm chẫm theo ông nội Bảo Quốc lên sàn diễn để đóng vai phụ, thì giờ đây đã là một nghệ sĩ khá đắt show. Bảo Quốc đã đào tạo Gia Bảo theo cách mà ngày nào ông đã đào tạo con gái Hồng Loan. 

Trong bốn người con, ông nhận thấy Hồng Loan có năng khiếu, nên cho theo mình rất sớm. Diễn viên Hồng Loan nhanh chóng tạo được chỗ đứng trên sân khấu hài, rồi tham gia đóng phim và ca hát. Điều khiến danh hài Bảo Quốc ưng ý nhất là sau gần 10 năm định cư ở Mỹ, cô con gái Hồng Loan của ông đã quay lại với sân khấu cải lương - cái nôi tạo dựng giá trị của gia đình ông.

Đánh giá một cách tổng thể, gia đình Bảo Quốc có thể xếp vào hạng "trâm anh thế phiệt" của làng nghệ thuật miền Nam. Cha của Bảo Quốc là nghệ sĩ cải lương Năm Nghĩa, còn mẹ của Bảo Quốc là bà bầu Thơ - chủ gánh hát Thanh Minh rực rỡ bậc nhất ở Sài Gòn.

Khi cha mẹ của Bảo Quốc đến với nhau, thì Bảo Quốc có thêm một người chị cùng mẹ khác cha là nghệ sĩ cải lương Thanh Nga nức tiếng xinh đẹp và tài năng. 

Tuy nhiên, số phận có những an bài trớ trêu khiến Bảo Quốc thốt lên: "Tôi có ba điều bất hạnh trong đời, đó là sự ra đi của ba tôi - nghệ sĩ Năm Nghĩa (mất năm 1959), má tôi - bà bầu Nguyễn Thị Thơ (mất năm 1988) và chị tôi - cố NSƯT Thanh Nga (mất năm 1978). Một thanh niên mới lớn bước vào đời, tôi có được sự may mắn và thuận lợi của một con nhà nòi bầu hát, có sẵn gánh hát nhà để tạo điều kiện cho mình được hát. Nhưng gánh nặng áp lực đó khủng khiếp lắm! 

Một vai diễn dở thay cho lời góp ý thì người trong đoàn sẵn sàng mỉa mai: "Con của bầu mà hát dở vậy sao?", hoặc ca trật một chữ, mọi ánh mắt nhìn về phía ba má tôi như để mắng vốn. Khi tôi mất đi những điểm tựa, một mình bước vào đời, tôi phải cố hết sức để trụ vững".

Bảo Quốc rất hãnh diện về truyền thống nghệ thuật của gia đình mình. Vì vậy, đối với ông, sân khấu không chỉ là chốn mưu sinh mà còn là nơi ân tình, nơi dâng hiến, nơi đáp đền. Bước lên sàn diễn, Bảo Quốc không bao giờ so đo vai chính hay vai phụ, mà nhân vật ấy tồn tại như thế nào trong lòng khán giả. Đó có lẽ là nguyên nhân sâu xa mà tất cả nghệ sĩ từng cộng tác với Bảo Quốc đều phải kính nể ông.

Trên sân khấu cải lương, Bảo Quốc từng là một kép chính thượng thặng. Bảng thành tích của ông cứ đầy lên từng ngày theo các vở diễn "Tiếng trống Mê Linh", "Con ma nhà họ Hứa", "Bàn thờ tổ của một cô đào"… 

Vậy mà, từ khi có chương trình "Trong nhà ngoài phố" trên sóng Đài truyền hình TP HCM, thì Bảo Quốc lại phát lộ một năng khiếu khác, và trở thành một danh hài. Vì sao như vậy? Bảo Quốc giải thích: "Tôi chủ động chuyển sang diễn hài khi biết chính mình kém hơi ca, sự ngân nga không đủ mùi để đi vào những vai thương cảm".

Phải thừa nhận Bảo Quốc có duyên hài. Không quá lạm dụng hình thể uốn éo để gây cười, càng không sử dụng những ngôn ngữ tục tĩu hòng thọc lét công chúng, Bảo Quốc biết cách khai thác tiếng cười từ chính mâu thuẫn tình tiết và từ chính éo le vai diễn. 

Khán giả xem Bảo Quốc diễn hài, không chỉ để cười, mà còn ngẫm nghĩ được nhiều điều thú vị. Hơn nữa, vốn là một nghệ sĩ cải lương giàu kinh nghiệm, ưu điểm khẩu âm giúp mỗi vai hài của Bảo Quốc tung tẩy hết chiều kích cảm xúc.

Một nghệ sĩ tầm cỡ như Bảo Quốc, nếu có đào hoa bay bướm thì cũng không ai nỡ trách giận. Vậy mà, kỳ lạ thay, suốt cuộc đời ông chỉ gắn bó với một người phụ nữ: bà Thu Thủy! Nếu tình cờ nhìn thấy một người đàn bà đẹp phúc hậu xuất hiện cùng danh hài Bảo Quốc phía dưới khán đài hay đi dạo trên phố, thì đấy là bà Thu Thủy - người vợ mà Bảo Quốc hết lòng yêu thương và gắn bó. 

Nói đến vợ, danh hài Bảo Quốc hay dùng từ "biết ơn". Bảo Quốc thường đề cập đến vợ bằng những câu cảm thán quyết liệt: "Tui biết ơn bà xã tôi đã sinh cho tôi bốn đứa con". hoặc "Tôi biết ơn bà xã tôi đã gồng gánh gia đình qua nhiều sóng gió gieo neo".

Hai ông bà quen nhau từ thuở học trò. Danh hài Bảo Quốc cười hết cỡ khi nhắc lại quá khứ mộng mơ: "Một buổi chiều đi đá banh, tôi gặp bà xã tôi lúc đó tan học về. Cô là nữ sinh Gia Long, mặc áo dài duyên lắm. Vì ở chung xóm nên hằng ngày gặp nhau đá lông nheo rồi cười mỉm, sau đó lấy can đảm mời đi uống nước mía. Nàng chịu, thế là qua ly nước mía quen nhau luôn. 

Cứ cuối tuần hẹn nhau đi chơi, tôi chở nàng bằng xe đạp, phải hẹn nhau một quãng rất xa nhà lúc đó nàng mới leo lên xe tôi. Ba tháng nhưng chưa bao giờ nắm được bàn tay. Chúng tôi cứ hẹn hò, hò hẹn cho tới ngày tôi thổ lộ với gia đình…". 

Bà Thu Thủy gốc gác giàu sang, còn Bảo Quốc quanh năm theo gánh hát Thanh Minh lưu diễn khắp nơi. Khi hai người yêu nhau, cha mẹ của Thu Thủy ra sức ngăn cản dữ dội. Họ không muốn con gái mình bước chân vào làm dâu một gia đình nghệ sĩ nhiều lênh đênh lắm thị phi. Bà Thu Thủy cũng nhận ra, sẽ có nhiều gian nan đợi bà phía trước nếu nhận lời cầu hôn của Bảo Quốc. 

Thế nhưng, bà Thu Thủy vẫn làm theo mệnh lệnh của trái tim. Năm chưa tròn 20 tuổi, cô gái xuất thân lá ngọc cành vàng Thu Thủy vượt qua mọi ngăn cấm của cha mẹ để theo chàng kép cải lương Bảo Quốc về làm dâu gia đình bà bầu Thơ để cùng gánh hát Thanh Minh trải qua những ngày xuôi ngược bôn ba.

Nghệ sĩ nòi máu thịt như Bảo Quốc thì chỉ biết ca biết diễn, mọi chuyện lớn nhỏ đều một tay bà Thu Thủy quán xuyến. Khi chồng mặc long bào đóng vai Đức Vua hoặc vai Thượng Đế trên sân khấu, thì bà Thu Thủy lúi húi giặt tã cho đứa con nhỏ, nấu cháu cho đứa con lớn. 

Vợ chồng danh hài Bảo Quốc.

Bốn đứa con lần lượt ra đời sau tấm màn nhung của gánh hát Thanh Minh, đều lành lặn, đều xinh xắn, đều ngoan ngoãn nhờ có người mẹ Thu Thủy không rành một câu vọng cổ nào và cũng không cần phân biệt điệu Tứ Đại Oán khác với điệu Văn Thiên Tường ở chỗ nào. 

Bà Thu Thủy chỉ biết, bà là vợ của Bảo Quốc, và nhiệm vụ của bà là làm một hậu phương vững chắc để chồng yên tâm trổ hết tài năng thiên bẩm phục vụ đời sống tinh thần cho xã hội.

Hỏi bà Thu Thủy về quãng thời gian làm vợ Bảo Quốc nhiều thiệt thòi, có lúc nào bà chạnh lòng không? Bà Thu Thủy chia sẻ, giai đoạn đầu vất vả lắm, nhiều đêm bà khóc thầm và cũng có khi dự định rời khỏi gánh hát Thanh Minh mà tìm kiếm một nơi nương tựa tốt đẹp khác, nhưng tình yêu đã giữ bà ở lại bên Bảo Quốc. 

Trong mắt bà Thu Thủy, danh hài Bảo Quốc là một người đàn ông rất hiền lành và rất chung thủy. Khi chưa đi diễn hài, thu nhập gia đình eo hẹp lắm, nhưng mỗi dịp sinh nhật vợ thì Bảo Quốc cố gắng dành dụm để dắt cả nhà đi ăn mừng ở nhà hàng với nguyên cớ "sinh nhật em, không thể để em vừa nấu cơm vừa rửa chén".

Chuyện tế nhị hơn ở gia đình nghệ sĩ là… những mối quan hệ ngoài luồng. Bà Thu Thủy cười rất bao dung khi nhắc đến vài bóng hồng vây quanh chồng mình. Theo bà, ghen tuông ầm ĩ chỉ khiến chồng mất mặt trước đám đông. Bà không bao giờ phải nổi giận hay phải nặng lời vì danh hài Bảo Quốc luôn thật thà khai báo dăm phút giây phiêu lãng yếu lòng. 

Bà Thu Thủy cho rằng, sự hâm mộ đôi khi đi quá giới hạn một chút, nhưng mình là vợ thì nên tin tưởng chồng và tha thứ những ngộ nhận từ phía giới nữ thần tượng chồng mình!

Danh hài Bảo Quốc đã thành "ông cố nội", nhưng ông vẫn chưa có ý định rời xa sân khấu. Chỉ cần đạo diễn nào có thiện chí thì ông lại bước lên sàn diễn ung dung và đam mê như thuở ban đầu. Để có sự nghiệp viên mãn, bí quyết duy nhất của Bảo Quốc là gìn giữ mái ấm luôn nồng đượm nghĩa tình: "Con người không ai hoàn hảo. Có xấu, có tốt, nhưng điều quan trọng nhất là phải sống thật. Sống giả tạo không sớm thì muộn cũng sẽ lộ ra. Vợ chồng sống với nhau bằng tấm lòng thì sẽ độ lượng hơn, có trách nhiệm hơn và vì thế tình yêu sẽ mãi mãi vững bền".

Bây giờ vợ chồng danh hài Bảo Quốc thường xuyên sang Mỹ sum vầy với con cháu. Và ở bên kia bờ đại dương, ông cùng con gái Hồng Loan dàn dựng chương trình "Trong nhà ngoài phố" để phục vụ bà con Việt kiều: "Với dòng kịch này, khán giả thích thú khi chúng tôi đề cập đến những vấn đề gần gũi với đời sống người Việt tại Mỹ. 

Từ cách học tiếng nước ngoài đến các vấn đề giữ gìn cội nguồn dân tộc, bảo vệ văn hóa truyền thống của Việt Nam. Điều vui mừng là anh chị em nghệ sĩ đang định cư tại Mỹ khi được mời tham gia đều cảm thấy rất vui vì có được cơ hội gặp gỡ, làm nghề…".